نقش خیال در زیست اخلاقی از منظرعرفان اسلامی با تاکید بر دیدگاه ابن عربی

  • سال انتشار: 1400
  • محل انتشار: دوفصلنامه اخلاق وحیانی، دوره: 11، شماره: 1
  • کد COI اختصاصی: JR_ETHICS-11-1_009
  • زبان مقاله: فارسی
  • تعداد مشاهده: 161
دانلود فایل این مقاله

نویسندگان

مصطفی مختاری

دانشجوی دکتری فلسفه اسلامی دانشگاه باقرالعلوم (ع)

محمد مهدی گرجیان

استاد گروه فلسفه دانشگاه باقرالعلوم (ع)

چکیده

زیست اخلاقی همواره دغدغه اصلی ادیان و اندیشمندان بوده و عقل و وهم به عنوان دو رکن لازم برای تحقق زیست اخلاقی مطرح بوده‎اند؛ حال آنکه اصولا این دو بدون استعانت از عنصر خیال اثر بخش نخواهند بود. در اندیشه عرفان اسلامی خیال یکی از ارکان تشکیل دهنده نظام هستی (خیال منفصل) و نهاد انسان (خیال متصل) بوده است. مساله این تحقیق این است که از منظر عرفان اسلامی، به ویژه اندیشه‎های ابن عربی میان عالم خیال و حقائق اخلاقی چه نسبتی برقرار است و قوه خیال چه نقشی در زیست اخلاقی دارد؟ این پژوهش با روش توصیفی- تحلیلی و با استفاده از داده‎های کتابخانه‎ای نشان می‎دهد که سالک با تکیه بر توانمندی‎های قوه خیال می‎تواند با صور نورانی موجود در خیال منفصل مرتبط گشته و با تهذیب خیال از خواطر شیطانی و نفسانی به مشاهده معانی اخلاقی متمثل شده در عالم مثال بپردازد که نتیجه آن ایجاد انگیزه، شور، رغبت و اراده مستمر در جهت اخلاقی زیستن و تحصیل اخلاق توحیدی است.

کلیدواژه ها

خیال متصل, خیال منفصل, زیست اخلاقی, اخلاق توحیدی, ابن عربی

اطلاعات بیشتر در مورد COI

COI مخفف عبارت CIVILICA Object Identifier به معنی شناسه سیویلیکا برای اسناد است. COI کدی است که مطابق محل انتشار، به مقالات کنفرانسها و ژورنالهای داخل کشور به هنگام نمایه سازی بر روی پایگاه استنادی سیویلیکا اختصاص می یابد.

کد COI به مفهوم کد ملی اسناد نمایه شده در سیویلیکا است و کدی یکتا و ثابت است و به همین دلیل همواره قابلیت استناد و پیگیری دارد.