نسبت مفهوم عقل در قرآن و روایات با عقل در فرهنگ و تاریخ اسلام

سال انتشار: 1394
نوع سند: مقاله ژورنالی
زبان: فارسی
مشاهده: 130

فایل این مقاله در 30 صفحه با فرمت PDF قابل دریافت می باشد

استخراج به نرم افزارهای پژوهشی:

لینک ثابت به این مقاله:

شناسه ملی سند علمی:

JR_MARJ-1-1_005

تاریخ نمایه سازی: 19 بهمن 1400

چکیده مقاله:

مقاله رویکردی تاریخی و فرهنگی به معانی عقل در جهان اسلام دارد و با روش توصیفی – تحلیلی نقش قرآن و متون دینی را نسبت به معانی و اصطلاحات عقل در فرهنگ اسلامی دنبال می کند. در بخش نخست مفاهیم و معانی ای که عقل در تاریخ اسلام با آنها مواجه شده است شناسایی می شود و این معانی براساس ملاک های مختلف دسته بندی می شود. در بخش دوم با رعایت دسته بندی های معانی و اصطلاحات تاریخی و فرهنگی عقل نسبت آنها با متون و دیگر نصوص دینی شناسایی می شود، این روش نشان می دهد که کدام یک از اصطلاحات و معانی عقل می تواند تحت تاثیر حضور و نفوذ فرهنگی متون اسلامی شکل گرفته و یا فرصت بسط و گسترش یافته باشد و کدام یک از آنها تحت تاثیر عوامل خارجی و یا داخلی دیگر پدید آمده و با مقاومت متون و نصوص دینی مواجه شده و یا می شوند.

کلیدواژه ها:

معانی عقل ، عقل در قرآن ، عقل در تاریخ اسلام ، عقل در فرهنگ اسلامی ، عقل خود بنیاد

نویسندگان

حمید پارسانیا

دانشیار دانشگاه تهران.

مراجع و منابع این مقاله:

لیست زیر مراجع و منابع استفاده شده در این مقاله را نمایش می دهد. این مراجع به صورت کاملا ماشینی و بر اساس هوش مصنوعی استخراج شده اند و لذا ممکن است دارای اشکالاتی باشند که به مرور زمان دقت استخراج این محتوا افزایش می یابد. مراجعی که مقالات مربوط به آنها در سیویلیکا نمایه شده و پیدا شده اند، به خود مقاله لینک شده اند :
  • قرآن کریم ...
  • نهج البلاغه (۱۴۱۴) تصحیح و ترجمه: صبحی صالح، نشر هجرت، ...
  • حکیمی، محمدرضا (۱۳۸۰)، عقل خودبنیاد دینی، بازتاب اندیشه، ش ۲۱ ...
  • ابنبابویه، محمدبنعلی (۱۳۸۵)، عللالشرایع، قم، کتابفروشی داوودی ...
  • ابنشهرآشوب مازندرانی (۱۳۷۹)، محمدبنعلی، مناقب آل ابیطالب:، علامه، قم ...
  • تمیمی آمدی، عبدالواحدبنمحمد(۱۴۱۰)، غررالحکم و دررالکلم، مصحح: سیدمهدی رجایی، دارالکتاب ...
  • الجابری، محمد عابد (۱۹۹۴)، تکوین العقل العربی، مرکز دراسات الوحده ...
  • الشیرازی، صدرالدین محمد (۱۹۸۱)، الحکمه المتعالیه فی شرح الاسفار العقلیه ...
  • فارابی، ابونصر (۱۹۹۵)، آراء اهل مدینه فاضله، مکتبه الهلال، بیروت ...
  • کلینی، محمدبنیعقوب (۱۴۲۹)، اصول کافی، دارالحدیث، قم ...
  • لیثی واسطی، علیبنمحمد (۱۳۷۶)، عیون الحکم و المواعظ، دارالحدیث، قم ...
  • مجلسی، محمدباقربنمحمدتقی (۱۴۰۳)، بحارالانوار، دار احیاء التراث العربی، بیروت ...
  • G. W. F. Hegel (۱۹۷۷), Phenomenology of Spririt, translated by ...
  • نمایش کامل مراجع