بررسی مداخله یکپارچه و اجتماعی شهروندان در ساماندهی بافت های فرسوده شهری

نگرش به اینکه ساماندهی بافت فرسوده در قالب عناوینی چون، بازسازی، بهسازی، نوسازی، بازآفرینی و .... متبلور می شود که انتخاب هریک در گرو شرایط و ویژگی های هر بافت است. با توجه به دگرگونی و تحولات در ساختار کالبدی, اقتصادی و اجتماعی شهرها, اهمیت نوسازی و احیا بافتهای فرسوده بیش از گذشته, مشخص می گردد. فرسودگی واقعیتی است که تاکنون بیش تر شهرهای باسابقه و تاریخی ایران,تحت تاثیر آن قرار گرفته اند و این مساله, رشد بافت شهری را مختل و به پیرامون سوق می دهد و هزینه های زیادی را با ایجاد بافت های جدید, تحمیل می کند. بافت فرسوده، به مفهوم فرسودگی کالبدی و اجتماعی، محصول تاثیر و تاثر متقابل فرایندهای اجتماعی و فضای جغرافیایی است. بدین سبب موضوع بهسازی و نوسازی بافت های فرسوده شهری، همواره یکی از مسائل و چالشهای شهرهای امروزی است، که اندیشمندان حوزه های مختلف و مدیران شهری را به حیطه تلاش در جهت بهسازی و نوسازی آن کشانده است. هدف پژوهش حاضر بررسی مداخله یکپارچه و اجتماعی شهروندان در ساماندهی بافت های فرسوده شهری با روش توصیفی-تحلیلی با مطالعه اسنادی و کتابخانه ای است. نتایج نشان می دهد رویکردهای مختلفی جهت ساماندهی بافت های فرسوده مدنظر سازمان های ذی ربط قرارگرفته که رویکرد بازآفرینی شهری در این مسیر، از حوزه توجه صرف به کالبد به عرصه تاکید بر ملاحظه های اجتماعی، اقتصادی و فرهنگی نیز گذری داشته است. از طرفی مشارکت یکی از مهم ترین الزامات برای موفقیت در انجام بازآفرینی شهری است. در نتیجه ستاد بازآفرینی شهری باید با استفاده از ظرفیت دستگاه ها از جمله شهرداری، شرکت آب و فاضلاب، دانشگاه علوم پزشکی نسبت به نوسازی بافت های فرسوده در کشور اقدام کند، این مسئله در شرایط کنونی بسیار ضروری است زیرا بخشی از مساکن ما عملا ناپایدار و فرسوده هستند. و می توان گفت جهت ساماندهی محلات بافت فرسوده کارکردهایی نظیر بهبود سیمای کالبدی، بهبود شرایط زیست محیطی، کاهش تراکم و تمرکز، حفظ و احیای رونق اقتصادی، بهسازی محیط اجتماعی و فرهنگی، تقویت و ایجاد ارزشهای بصری و هویت بخشی بایستی مورد توجه قرار گیرد.

کلیدواژه ها:

مداخله یکپارچه ، بازآفرینی شهری ، بافت فرسوده شهری