ارزیابی عوامل موثر بر انتخاب شیوه سفر دوچرخه سواری در سفرهای خانه- مبنای کوتاه تر از سه کیلومتر

رویکرد خودرومحوری شهرها در ایران در سال های اخیر باعث شده تا سهم شیوه های فعال سفر روزبه روز کمتر شود؛ در حالی که دوچرخه سواری به عنوان یک شیوه فعال سفر می تواند نقش موثری در جابه جایی های درون شهری ایفا کرده و از معایب شیوه های حمل ونقل موتوری بکاهد. از طرفی، شیوه های سفر فعال برای مسافت های کوتاه کاربردی تر بوده و در مسافت های طولانی از مطلوبیت کمتری برخوردار است. در این راستا، این مطالعه قصد دارد با استفاده از مدل انتخاب لوجیت دوگانه به بررسی عوامل موثر بر مطلوبیت و انتخاب شیوه سفر دوچرخه سواری در سفرهای خانه- مبنای کوتاه تر از سه کیلومتر در شهر قم بپردازد. برای انجام این مطالعه از یک نمونه، شامل ۸۸۷ نفر از ساکنین شهر قم استفاده شده است. نتایج نشان داد که چهار دسته متغیر شامل ویژگی های اقتصادی- اجتماعی، ویژگی های سفر، عوامل محیطی و نظری در سطح معناداری ۱۰ درصد بر انتخاب دوچرخه سواری در سفرهای کوتاه تر از سه کیلومتر اثرگذار است. مقادیر اثر حاشیه ای مشخص نمود که دسترسی داشتن به دوچرخه مناسب می تواند تا ۴/۲۳ درصد احتمال انتخاب شیوه دوچرخه را افزایش دهد. همچنین، سفرها با اهداف تفریح و ورزش و دیدار آشنایان بیشترین پتانسیل برای دوچرخه سواری دارند. نتایج همچنین نشان داد افرادی که در خارج از محدوده مرکزی شهر زندگی می کنند به احتمال بیشتری در سفرهای زیر سه کیلومتر دوچرخه سواری می کنند. همچنین، تراکم بیشتر جمعیت ساکن و بوستان ها در شعاع ۸۰۰ متری اطراف محل زندگی و داشتن تجربه تصادف با دوچرخه به ترتیب با علامت مثبت و منفی بر احتمال انتخاب دوچرخه سواری اثرگذار هستند.

کلیدواژه ها:

حمل ونقل پایدار ، شیوه های فعال سفر ، دوچرخه سواری ، مدل انتخاب