غلامرضا الیاسی - گروه مهندسی اکتشاف معدن، دانشکده مهندسی معدن، دانشگاه تهران، تهران، ایران
محمد کریمی - گروه GIS، دانشکده نقشه برداری، دانشگاه صنعتی خواجه نصیرالدین طوسی، تهران، ایران
عباس بحرودی - گروه مهندسی اکتشاف معدن، دانشکده مهندسی معدن، دانشگاه تهران، تهران، ایران
امیر عادلی سرچشمه - گروه مهندسی اکتشاف معدن، دانشکده مهندسی معدن، دانشگاه تهران، تهران، ایران

حجم زیاد نقشه­ها از منابع مختلف، در مقیاس­ها و قالب­های متفاوت و با سلیقه های فردی گوناگون و عدم وجود راه کارهای مناسب در تلفیق حجم وسیع اطلاعات، تهیه نقشه پتانسیل معدنی را با مشکل مواجه ساخته است. استفاده از علم و فناوری سامانه اطلاعات جغرافیایی، افزون بر آن که می­تواند در ساماندهی اطلاعات مربوط به مطالعات اکتشاف ذخایر معدنی مورد استفاده قرار گیرد، توانایی آن را دارد که تهیه و تلفیق لایه های اطلاعاتی مختلف را در قالب  مدل­های گوناگون، با سرعت و دقت بیشتری انجام داده و به عنوان پشتیبانی برای تصمیم گیری های فضایی مورد استفاده قرار گیرد. در این مقاله، نقشه پتانسیل معدنی اندیس مس نوچون به منظور تعیین نقاط حفاری تهیه شده است. لایه­های مورد استفاده شامل لایه­های تیپ سنگ­شناسی، ساختار، دگرسانی، نشانه­های کانی­سازی، زون بی هنجاری قابلیت شارژپذیری(شارژابیلیته)، مقاومت ظاهری،  فاکتور فلزی و بی هنجاری عناصر مس و مولیبدن، ادیتیو مس و مولیبدن هستند. پس از آماده سازی اطلاعات و تهیه نقشه های فاکتور و وزن دهی آنها، این نقشه­ها در قالب یک شبکه استنتاجی تلفیق شدند. استفاده تلفیقی از عملگرهای منطق فازی و همپوشانی شاخص در شبکه استنتاجی افزون بر مرتفع نمودن نقایص موجود در دیگر مدل­ها، امکان ترکیب قابل انعطاف تر نقشه های فاکتور را فراهم ساخته است. با توجه به نقشه پتانسیل معدنی تهیه شده، محتمل ترین منطقه از نظر وجود کانی­سازی مس پورفیری در بخش شمال­خاوری محدوده مورد مطالعه تعیین شد. در پایان با انطباق گمانه­های اکتشافی با نقشه­های پتانسیل معدنی نهایی، میزان تطابق نتایج بر اساس دو نوع کلاسه بندی نقشه پتانسیل معدنی به ترتیب برابر ۵۲/۶۴ و ۱۶/۶۳  درصد برآورد شد. گفتنی است در صورت انجام این مطالعات، پیش از انجام عملیات حفاری و تنها با فرض عدم حفر گمانه­های اکتشافی در مناطق دارای وضعیت ضعیف یا خیلی ضعیف، ۲۶ درصد از گمانه­ها حفاری نشده و حدود ۲۰۰ میلیون تومان در هزینه های حفاری صرفه جویی خواهد شد.

سامانه اطلاعات جغرافیایی, نقشه پتانسیل معدنی, منطق فازی, نوچون