ارائه روش شناسی تعیین نقاط حفاری اندیس مس نوچون با استفاده از منطق فازی در GIS

  • سال انتشار: 1389
  • محل انتشار: فصلنامه علوم زمین، دوره: 19، شماره: 75
  • کد COI اختصاصی: JR_GSJ-19-75_024
  • زبان مقاله: فارسی
  • تعداد مشاهده: 147
دانلود فایل این مقاله

نویسندگان

غلامرضا الیاسی

گروه مهندسی اکتشاف معدن، دانشکده مهندسی معدن، دانشگاه تهران، تهران، ایران

محمد کریمی

گروه GIS، دانشکده نقشه برداری، دانشگاه صنعتی خواجه نصیرالدین طوسی، تهران، ایران

عباس بحرودی

گروه مهندسی اکتشاف معدن، دانشکده مهندسی معدن، دانشگاه تهران، تهران، ایران

امیر عادلی سرچشمه

گروه مهندسی اکتشاف معدن، دانشکده مهندسی معدن، دانشگاه تهران، تهران، ایران

چکیده

حجم زیاد نقشه­ها از منابع مختلف، در مقیاس­ها و قالب­های متفاوت و با سلیقه های فردی گوناگون و عدم وجود راه کارهای مناسب در تلفیق حجم وسیع اطلاعات، تهیه نقشه پتانسیل معدنی را با مشکل مواجه ساخته است. استفاده از علم و فناوری سامانه اطلاعات جغرافیایی، افزون بر آن که می­تواند در ساماندهی اطلاعات مربوط به مطالعات اکتشاف ذخایر معدنی مورد استفاده قرار گیرد، توانایی آن را دارد که تهیه و تلفیق لایه های اطلاعاتی مختلف را در قالب  مدل­های گوناگون، با سرعت و دقت بیشتری انجام داده و به عنوان پشتیبانی برای تصمیم گیری های فضایی مورد استفاده قرار گیرد. در این مقاله، نقشه پتانسیل معدنی اندیس مس نوچون به منظور تعیین نقاط حفاری تهیه شده است. لایه­های مورد استفاده شامل لایه­های تیپ سنگ­شناسی، ساختار، دگرسانی، نشانه­های کانی­سازی، زون بی هنجاری قابلیت شارژپذیری(شارژابیلیته)، مقاومت ظاهری،  فاکتور فلزی و بی هنجاری عناصر مس و مولیبدن، ادیتیو مس و مولیبدن هستند. پس از آماده سازی اطلاعات و تهیه نقشه های فاکتور و وزن دهی آنها، این نقشه­ها در قالب یک شبکه استنتاجی تلفیق شدند. استفاده تلفیقی از عملگرهای منطق فازی و همپوشانی شاخص در شبکه استنتاجی افزون بر مرتفع نمودن نقایص موجود در دیگر مدل­ها، امکان ترکیب قابل انعطاف تر نقشه های فاکتور را فراهم ساخته است. با توجه به نقشه پتانسیل معدنی تهیه شده، محتمل ترین منطقه از نظر وجود کانی­سازی مس پورفیری در بخش شمال­خاوری محدوده مورد مطالعه تعیین شد. در پایان با انطباق گمانه­های اکتشافی با نقشه­های پتانسیل معدنی نهایی، میزان تطابق نتایج بر اساس دو نوع کلاسه بندی نقشه پتانسیل معدنی به ترتیب برابر ۵۲/۶۴ و ۱۶/۶۳  درصد برآورد شد. گفتنی است در صورت انجام این مطالعات، پیش از انجام عملیات حفاری و تنها با فرض عدم حفر گمانه­های اکتشافی در مناطق دارای وضعیت ضعیف یا خیلی ضعیف، ۲۶ درصد از گمانه­ها حفاری نشده و حدود ۲۰۰ میلیون تومان در هزینه های حفاری صرفه جویی خواهد شد.

کلیدواژه ها

سامانه اطلاعات جغرافیایی, نقشه پتانسیل معدنی, منطق فازی, نوچون

اطلاعات بیشتر در مورد COI

COI مخفف عبارت CIVILICA Object Identifier به معنی شناسه سیویلیکا برای اسناد است. COI کدی است که مطابق محل انتشار، به مقالات کنفرانسها و ژورنالهای داخل کشور به هنگام نمایه سازی بر روی پایگاه استنادی سیویلیکا اختصاص می یابد.

کد COI به مفهوم کد ملی اسناد نمایه شده در سیویلیکا است و کدی یکتا و ثابت است و به همین دلیل همواره قابلیت استناد و پیگیری دارد.