علیرضا رجبی هرسینی - دانشگاه آزاد اسلامی، واحد تهران شمال، تهران، ایران.

شیل های سیلورین (سازند سرچاهان) با حجم بالای مواد آلی، اصلی ترین سنگ منشا مخازن گروه دهرم (سازندهای کنگان و دالان) در میدان گازی پارس جنوبی (واقع در آب های خلیج فارس) هستند. در بررسی روی مغزه های حفاری تهیه شده از دو چاه، در بخش هایی از سازند کنگان در میدان یاد شده، آثار هیدروکربوری (بقایای نفت مرده و بیتومن) دیده شد. در پاره ای از گزارش های قدیمی، به سنگ منشا بودن رسوبات تریاس زیرین (سازند کنگان) اشاره شده است؛ به عبارتی، گفته می شد که سازند کنگان در تولید محتویات مخزنی (گازها و کاندنسیت ها) نقش داشته است. مطالعه اخیر در قالب شناخت و بررسی ویژگی های ژئوشیمیایی آثار هیدروکربوری (قیر و مواد آسفالتنی) موجود در سازند کنگان (نه محتویات مخزنی) نشان می دهد، هیدروکربورهای یاد شده از میان لایه هایی با ترکیب شیلی و شیلی- آهکی در بخش هایی از سازند کنگان تولید شده اند، اما چون فاقد مقدار مواد آلی لازم برای تولید در حجم عظیم هیدروکربور بوده و در ضمن از نظر بلوغ، نمونه های بررسی شده در اواخر دیاژنز- اوایل کاتاژنز (شروع پنجره تولید نفت) هستند، به نظر می رسد که ارتباطی با هیدروکربورهای تولیدی از شیل های سیلورین ندارند.

سازند سرچاهان, سازند کنگان, نفت باقیمانده (مرده), محتویات مخزنی, ویژگی های ژئوشیمیایی