کانی شناسی، بافت و ساخت و ژنز کانسار آهن- آپاتیت ذاکر (شمال خاور زنجان)

  • سال انتشار: 1389
  • محل انتشار: فصلنامه علوم زمین، دوره: 19، شماره: 76
  • کد COI اختصاصی: JR_GSJ-19-76_016
  • زبان مقاله: فارسی
  • تعداد مشاهده: 193
دانلود فایل این مقاله

نویسندگان

نسرین خانمحمدی

دانشگاه زنجان، دانشکده علوم، گروه زمین شناسی، زنجان، ایران.

احمد خاکزاد

دانشگاه شهید بهشتی، دانشکده علوم زمین، تهران، ایران

جواد ایزدیار

دانشگاه زنجان، دانشکده علوم، گروه زمین شناسی، زنجان، ایران

چکیده

کانسارآهن ذاکر(شمال خاور زنجان) در نوار ولکانوپلوتونیک طارم در زون ساختاری البرز باختری- آذربایجان واقع شده است. واحدهای سنگ شناسی در محدوده کانسار، سنگ های آتشفشانی -  آذرآواری با ترکیب توف برشی-  لاپیلی توف و گدازه های آندزیتی- بازالتی بخش آمند تشکیلات کرج هستند که طاقدیسی را تشکیل داده اند و توده های نفوذی با ترکیب کوارتزمونزودیوریت، کوارتز مونزونیت و کوارتز سینیت(با سن الیگوسن) در امتداد محور طاقدیس موجود در این واحدها جایگیری کرده اند. کانه زایی آهن در حدفاصل توده نفوذی و سنگ های آتشفشانی روی داده  است. کانه اصلی کانسنگ، مگنتیت- آپاتیت همراه با مقادیرکمی کوارتز و کلسیت است. افزون بر کانی سازی آهن- آپاتیت، کانی های سولفیدی پیریت همراه با مقادیرکمی کالکوپیریت به صورت رگچه ای  پس از کانسنگ اصلی در منطقه تشکیل شده اند. کانی سازی در ۵ شکل رگچه های استوک ورک مگنتیت، مگنتیت- آپاتیت توده ای، مگنتیت - آپاتیت نواری (باندی)، مگنتیت-آپاتیت رگه ای و رگچه های سولفیدی در محدوده دیده می شود. نفوذ توده معدنی در سنگ های آتشفشانی میزبان موجب متاسوماتیسم  اسکارنی و تشکیل کانی های اکتینولیت، تالک، کلریت، فلوگوپیت، کوارتز، کلسیت و اپیدوت شده است. بر اساس بررسی های ژئوترموبارومتری بخش اسکارنی، واکنش های دگرگونی در حضور سیالی با ترکیب XCO۲=۰.۹، دمای۵۰۰- ۴۰۰ درجه سانتی گراد و فشار حدود ۲ کیلو بار انجام گرفته است. بررسی های بافتی و ساختی در ناحیه نشان  می دهد که ماده معدنی از توده گرانیتوییدی ذاکر منشا گرفته و در سنگ های آتشفشانی میزبان نفوذ کرده است. شواهد کانه نگاری از منشا ماگمایی نوع کایرونای این کانسار حمایت می کند.

کلیدواژه ها

ذاکر, زون ساختاری البرز باختری - آذربایجان, مگنتیت- آپاتیت, اسکارن, ژئوترموبارومتری, کایرونا

اطلاعات بیشتر در مورد COI

COI مخفف عبارت CIVILICA Object Identifier به معنی شناسه سیویلیکا برای اسناد است. COI کدی است که مطابق محل انتشار، به مقالات کنفرانسها و ژورنالهای داخل کشور به هنگام نمایه سازی بر روی پایگاه استنادی سیویلیکا اختصاص می یابد.

کد COI به مفهوم کد ملی اسناد نمایه شده در سیویلیکا است و کدی یکتا و ثابت است و به همین دلیل همواره قابلیت استناد و پیگیری دارد.