مجید نعمتی - استادیار، بخش زمین شناسی دانشکده علوم و مرکز پژوهشی زلزله دانشکده فیزیک، دانشگاه شهید باهنر کرمان، کرمان، ایران؛ سازمان زمین شناسی و اکتشافات معدنی کشور، تهران، ایران
دنیس هتسفلد - استاد، مرکز ژئوفیزیک و تکتنوفیزیک دانشگاه ژوزف فوریه گرونوبل، فرانسه
محمد رضا قیطانچی - استاد، موسسه ژئوفیزیک دانشگاه تهران، تهران، ایران
مرتضی طالبیان - استادیار، پژوهشکده علوم، سازمان زمین شناسی و اکتشافات معدنی کشور، تهران، ایران
نوربخش میرزایی - دانشیار، موسسه ژئوفیزیک دانشگاه تهران، تهران، ایران
احمد سدیدخوی - استادیار، موسسه ژئوفیزیک دانشگاه تهران، تهران، ایران

سامانه گسلی شاهرود نقش مهمی را در لرزه زمین ساخت البرز خاوری و میانی بازی می کند. در این پژوهش به لرزه خیزی در این گستره و جنوب آن با نگاهی به خردلرزه خیزی آن گستره و بررسی زمین لرزه پنجم شهریور ۱۳۸۹ جنوب دامغان پرداخته شده است. در این بررسی داده های شبکه های لرزه نگاری محلی سازمان زمین شناسی و اکتشافات معدنی کشور و همچنین داده های شبکه های لرزه نگاری موسسه ژئوفیزیک دانشگاه تهران و پژوهشگاه بین المللی زلزله شناسی و مهندسی زلزله برای پردازش سازوکار خردلرزه ها و پردازش ویژگی های زمین لرزه جنوب دامغان و بزرگ ترین پس لرزه آن به کار گرفته شد. پراکندگی رومرکز خردلرزه ها و زمین لرزه های جنوب دامغان در گستره البرز میانی- خاوری و جنوب آن بر جنبایی سامانه گسلی شاهرود و گسل ترود پافشاری می کنند. پراکندگی کانونی زمین لرزه ها و سازوکار آنها شیب تند و سازوکار راستالغز چپ گرد را برای پاره های باختری سامانه گسلی شاهرود و گسل ترود نشان می دهند. سازوکار زمین لرزه ها نشان می دهند سه گسل آستانه، چاشم و فیروزکوه از سامانه گسلی یاد شده، از دیدگاه سازوکار ژرفی یکسان هستند و شاید بتوانند در یک رویداد یگانه مانند یک گسل بزرگ به جنبش درآیند و زمین لرزه بزرگی را به وجود بیاورند. همچنین سازوکار راستالغز چپ گرد زمین لرزه های جنوب دامغان نشان می دهد که گسل ترود نیز از دید رفتار لرزه زمین ساختی مانند گسل های البرز خاوری بوده و این گستره می تواند گسل ترود را نیز در بر بگیرد.

سامانه گسلی شاهرود, خردلرزه خیزی, سازوکار, شبکه محلی, البرز خاوری