یدالله بستان - دانشجوی دکتری اقتصاد کشاورزی، دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی ساری
ا فتاحی اردکانی - دانشیار گروه اقتصاد کشاورزی، دانشکده کشاورزی و منابع طبیعی، دانشگاه اردکان
م صادقی نیا - استادیار، گروه مرتع و آبخیزداری، دانشکده کشاورزی و منابع طبیعی، دانشگاه اردکان

اکوسیستم های طبیعی و نیمه طبیعی دارای خدمات مستقیم و غیرمستقیم بسیاری هستند که برآورد ارزش اقتصادی خدمات و کارکردهای مختلف آن ها می تواند گامی در جهت نگاه بانی و مدیریت کارا باشد. اکوسیستم مرتعی شیخ موسی شهرستان بابل در چند دهه گذشته به شدت تحت تاثیر مداخلات بشری از جمله ساخت و ساز و چرای بی رویه دام قرار گرفته است که باعث شده است خدمات و ویژگی های این اکوسیستم مهم در حد نابودی قرار گیرند. از این رو در مطالعه حاضر به بررسی ارزش اقتصادی دو خدمت دفع مواد زائد و خاکزایی (تشکیل خاک) اکوسیستم مرتعی شیخ موسی با استفاده از روش اقتصاد مهندسی هزینه جایگزین در سال ۱۳۹۶ پرداخته شده است. نتایج مطالعه حاضر نشان داد که ارزش هریک از خدمات دفع مواد زائد و خاکزایی به ترتیب معادل ۲۲۵۴ میلیون ریال و ۳۶۰۶۰۰۰۰۰ ریال در سال است. همچنین ارزش تنظیمی کل و هر هکتار حاصل از دو خدمت نیز به ترتیب معادل ۲۶۱۵ میلیون ریال (۶۲۲۶۱/۰۶ دلار) و ۲۵۱۲۶۹/۷ ریال (۶ دلار) برآورد شد. با توجه به نتایج پیشنهاد می شود مدیران منطقه ای و استانی توجه به خدمات غیرمستقیم اکوسیستم مرتعی شیخ موسی را با توجه به خدمات ارزنده آن برای شهرستان بابل در اولویت برنامه ریزی ها قرار دهند.

ارزش گذاری، تشکیلی خاک، خدمات غیرمصرفی، کارکرد غیرمستقیم، هزینه جایگزین