تاثیر برهمکنش گیاهان و شدت چرای دام بر روی تنوع آلفا و بتای گیاهی

تاثیر چرای شدید دام به عنوان مهمترین عامل کاهش تنوع زیستی بخصوص در مناطق خشک اقلیمی، علیرغم مطالعات گسترده، هنوز به طورکامل شناخته شده است. به منظور بررسی روابط بین گیاهان در مقابله با چرای دام در یکی از مراتع خشک استان خراسان جنوبی، ۶ ایستگاه نمونه برداری به صورت زوجی در دو شدت چرای کم و زیاد انتخاب شد و در هر ایستگاه ۱۵ جفت پلات زوجی در زیراشکوب گیاه درمنه و در زمین باز مجاور مورد بررسی قرار گرفت. غنای گونه ای و تنوع شانون واینر برای محاسبه تنوع آلفا و آنالیزAnosim برای محاسبه تنوع بتا بین زیرتاج پوشش درمنه و فضای باز مجاور و همچنین بین شدت چراهای کم و زیاد انجام شد. برای بررسی اثر برهمکنش گیاهان و همچنین اثر چرای دام و اثر متقابل آن ها بر تنوع آلفا و بتا از مدل های اثر خطی مخلوط استفاده گردید. نتایج نشان داد که در شدت چرای شدید گیاه درمنه موجب افزایش تنوع آلفا در سطح زیرتاج پوشش خود در مقایسه با فضای باز می شود، اما تاثیر گیاه درمنه در شدت چرای کم کمتر است. به عکس که افزایش شدت چرا باعث بیشتر شدن تنوع بتا در فضای باز در مقایسه با زیرتاج پوشش می شود، بنابراین تنوع گیاهی هم به برهمکنش بین گیاهان و هم به شدت چرای دام بستگی دارد.

کلیدواژه ها:

بهره برداری از مراتع ، روابط بین گیاهان ، تنوع زیستی ، مراتع خشک خراسان جنوبی