مهدی سالاری راد - دانشکده معدن، بخش کانه آرایی، دانشگاه صنعتی امیر کبیر، تهران، ایران
مهدی ایران نژاد - دانشکده معدن، بخش کانه آرایی، دانشگاه صنعتی امیر کبیر، تهران، ایران
میرزاآقا محمدی - دانشکده معدن، بخش کانه آرایی، دانشگاه صنعتی امیر کبیر، تهران، ایران

       کانسارهای مس طارم سفلی از مجموعه کانسارهایی است که در زون طارم قرار دارد و شامل چندین کانسار مس اکسیده بوده که از معروف ترین آنها می توان به سه کانسار چیذه، آقدره و یمقان اشاره کرد. در این مقاله به مقایسه اقتصادی دو روش سمنتاسیون و استخراج حلالی برای بازیابی مس از محلول فروشویی شده این کانسارها پرداخته شده است. برای ارزیابی اقتصادی، به علت گوناگونی کانسارها از نظر میزان ذخیره و ظرفیت تولید، دو ظرفیت تولید (ظرفیت بالا: ۲۰۰۰ تن ظرفیت پایین: ۹۰ تن کانسنگ در روز) دو روش فروشویی (لیچینگ) و دو روش بازیابی در نظر گرفته شد. با در نظر گرفتن این سه عملیات (ظرفیت تولید، روش فروشویی و روش بازیابی) در مجموع ۸ گزینه ارزیابی شد. هزینه های سرمایه ای با استفاده از روشهای مرتبه بزرگی(قانون شش دهم) و هزینه عملیاتی با توجه به نتایج آزمایشها برآورد شد. برای مقایسه اقتصادی از روش NPV (ارزش فعلی خالص) استفاده شد. نتایج ارزیابی نشان داد که ارزش فعلی خالص گزینه ظرفیت بالا، بیش از ظرفیت پایین و ارزش فعلی خالص گزینه های فروشویی همزنی بیشتر از فروشویی حوضچه ای است. همچنین مشخص شد که ارزش فعلی خالص سمنتاسیون در ظرفیت پایین بیشتر از استخراج حلالی بوده در حالی که در ظرفیت بالا، عکس این مطلب صادق است. بنابراین، برای ظرفیتهای کوچک تر یا مساوی ۹۰ تن کانسنگ در روز، روش ارجح بازیابی از محلول از نظر اقتصادی، سمنتاسیون است ولی برای ظرفیتهای بزرگ تر یا مساوی ۲۰۰۰ تن کانسنگ در روز روش استخراج حلالی مناسب است.

کانسار مس طارم سفلی, کانسارهای اکسیده مس, بازیابی از محلول, مقایسه اقتصادی, سمنتاسیون, استخراج حلالی