زمین شناسی و کانی شناسی پگماتیت های جنوب مشهد با نگرشی ویژه بر کانی سازی لیتیم

سال انتشار: 1393
نوع سند: مقاله ژورنالی
زبان: فارسی
مشاهده: 278

فایل این مقاله در 11 صفحه با فرمت PDF قابل دریافت می باشد

استخراج به نرم افزارهای پژوهشی:

لینک ثابت به این مقاله:

شناسه ملی سند علمی:

JR_GSJ-24-94_020

تاریخ نمایه سازی: 16 بهمن 1400

چکیده مقاله:

گرانیت های جنوب مشهد به مساحت تقریبی ۴۰ کیلومترمربع در استان خراسان رضوی قرار دارند. این گرانیت ها از نوع  S، پرآلومین و از نظر خاستگاه زمین ساخت ماگمایی از نوع برخوردی و کوهزایی هستند که میزبان پگماتیت هایی هستند که آنها را قطع کرده اند. در این نوشتار به نتایج بررسی ها، روی پگماتیت های موجود در این گرانیت ها از نظر کانی سازی لیتیم پرداخته شده است. پگماتیت های جنوب مشهد که از نوع ساده (غیر پیچیده) هستند، ۷ رخساره پگماتیتی تشخیص داده شد که همگی این رخساره ها از نوع LCT (لیتیم- سزیم- تانتالیم) هستند. میکاهای این پگماتیت ها از نوع لپیدولیت - مسکوویت و بیوتیت بوده که مقادیر Li در این میکاها بالاست و حدودا به طور میانگین میان ppm۲۱۴۵ تا ۵۷۴۵  متغیر است. گارنت های درون پگماتیت ها، از نوع آهن- منگنزدار (آلماندن- اسپسارتین) است به رنگ سرخ- قهوه ای در نمونه دستی دیده می شوند. تورمالین های درون این پگماتیت ها بیشتر از نوع سری شورل- دراویت و البائیت- شورل هستند که در نمونه دستی به رنگ تیره دیده می شوند. آپاتیت های این پگماتیت ها ریزدانه و از نوع هیدروکسی آپاتیت و به مقدار کمتر فلوئورآپاتیت هستند. میانگین شاخص A/CNK در این پگماتیت ها، ۳/۱ تا ۶/۱ و میانگین نسبت Mg/Li، ۸/۰ الی ۹/۱۰ است. میانگین فراوانی مقادیر Li در این پگماتیت ها، ppm ۵/۹۶ در رخساره "کوارتز+ تورمالین± مسکوویت" و  ppm ۸۸۶ در رخساره "کوارتز+ فلدسپار پتاسیک+ پلاژیوکلاز+ مسکوویت+ لپیدولیت+ گارنت" است. با توجه به مطالعات صورت گرفته در سطح رخنمون ها، پگماتیت های مورد مطالعه دارای مقادیر کم  Mg/Li، مقادیر بالای لیتیم و کانی سازی لپیدولیت بوده و از نظر کانی زایی لیتیم، دارای پتانسیل مناسبی هستند. 

نویسندگان

پژواک دیدار

دکترا، گروه زمین شناسی، دانشگاه آزاد اسلامی، واحد علوم و تحقیقات، تهران، ایران

نیما نظافتی

استادیار، گروه زمین شناسی، دانشگاه آزاد اسلامی، واحد علوم و تحقیقات، تهران، ایران

محمدهاشم امامی

دانشیار، گروه زمین شناسی، دانشگاه آزاد اسلامی، واحد اسلامشهر، تهران، ایران

علی سلگی

استادیار، گروه زمین شناسی، دانشگاه آزاد اسلامی، واحد علوم و تحقیقات، تهران، ایران