ژئوشیمی و پتروژنز سنگ های آداکیتی پرسیلیس ترشیری، منطقه شاه سلیمان علی (جنوب باختر بیرجند- خاور ایران)
- سال انتشار: 1394
- محل انتشار: فصلنامه علوم زمین، دوره: 24، شماره: 95
- کد COI اختصاصی: JR_GSJ-24-95_033
- زبان مقاله: فارسی
- تعداد مشاهده: 253
نویسندگان
دانشجوی کارشناسی ارشد، گروه زمین شناسی، دانشکده علوم، دانشگاه بیرجند، بیرجند، ایران
دانشیار، گروه زمین شناسی، دانشکده علوم، دانشگاه بیرجند، بیرجند، ایران
دانشیار، گروه زمین شناسی، دانشکده علوم، دانشگاه بیرجند، بیرجند، ایران
چکیده
فعالیت های ماگمایی ترشیری منطقه شاه سلیمان علی در جنوب باختر بیرجند، در بخش خاوری لوت به صورت سنگ های آذرآواری – گدازه ای و نیمه ژرف بروز کرده اند. سنگ های آذر آواری شامل انواع توف، آگلومرا و برش و سنگ های آتشفشانی شامل آندزیت، تراکی آندزیت و داسیت هستند. بافت اصلی این سنگ ها را پورفیری و گلومروپورفیری با خمیره ریزبلورین تا شیشه ای تشکیل می دهند. درشت بلور های اصلی در آندزیت ها شامل پلاژیوکلاز، هورنبلند با حاشیه سوخته و بیوتیت و در داسیت ها شامل کوارتز، پلاژیوکلاز، آلکالی فلدسپار و بیوتیت هستند. دیوریت های پورفیری تنها سنگ های نیمه ژرف منطقه را تشکیل می دهند. دگرسانی سریسیتی، کربناتی و پروپیلیتیک در این سنگ ها رایج هستند. این سنگ ها دارای ۹/۶۱-۸/۵۶ درصدSiO۲ ،۱/۱۸- ۵/۱۶ درصد Al۲O۳، Sr بالا (۹۹۰-۶۶۰ پی پی ام)، نسبت بالای Sr/Y ( ۶/۵۴- ۶/۴۰ پی پی ام) و مقادیر پایین Y (۷/۱۹-۱/۱۶ پی پی ام) هستند که نشان دهنده ویژگی های آداکیتی آنها می باشند. ویژگی های ژئوشیمیایی نمونه های منطقه با آداکیت های پرسیلیس %wt)۲/۲- ۵/۰%wt, MgO = ۱۱ ppm, Na۲O+K۲O < ۱۱۰۰ (Sr < همخوانی دارد. همچنین این سنگ ها از عناصر LILE و LREE غنی شدگی نشان می دهند و دارای تهی شدگی نسبی از عناصر انتخابی HFSE مانند Nb وTi هستند. الگوی شدید جدایشی در REE و نیز مقادیر پایین HREE و Y ممکن است به دلیل وجود گارنت و یا آمفیبول در پسامانده جامد ماگمای این سنگ ها باشند. همچنین مقادیر بالای استرانسیم و بی هنجاری منفی تانتالیم، نیوبیم و تیتانیم می تواند نشانگر عدم حضور پلاژیوکلاز، وجود اکسیدآهن و تیتان در تفاله باقیمانده ذوب باشد. ویژگی های ژئوشیمیایی سنگ های منطقه نشان می دهند شکسته شدن صفحه اقیانوسی فرورونده و ذوب باقیمانده این صفحه موجب تولید ماگماتیسم آداکیتی این منطقه شده است.کلیدواژه ها
ژئوشیمی, پتروژنز, آداکیت, شاه سلیمان علی, جنوب باختری بیرجند, خاور لوتاطلاعات بیشتر در مورد COI
COI مخفف عبارت CIVILICA Object Identifier به معنی شناسه سیویلیکا برای اسناد است. COI کدی است که مطابق محل انتشار، به مقالات کنفرانسها و ژورنالهای داخل کشور به هنگام نمایه سازی بر روی پایگاه استنادی سیویلیکا اختصاص می یابد.
کد COI به مفهوم کد ملی اسناد نمایه شده در سیویلیکا است و کدی یکتا و ثابت است و به همین دلیل همواره قابلیت استناد و پیگیری دارد.