سیماهای زمین شیمیایی ذخیره بنتونیت چاهریسه، شمال خاور اصفهان، پهنه ایران مرکزی
- سال انتشار: 1394
- محل انتشار: فصلنامه علوم زمین، دوره: 24، شماره: 95
- کد COI اختصاصی: JR_GSJ-24-95_026
- زبان مقاله: فارسی
- تعداد مشاهده: 150
نویسندگان
دانشجوی دکترا، گروه زمین شناسی، دانشکده علوم طبیعی، دانشگاه تبریز، تبریز، ایران
استاد، گروه زمین شناسی، دانشکده علوم طبیعی، دانشگاه تبریز، تبریز، ایران
دانشیار، گروه زمین شناسی، دانشگاه ارومیه، ارومیه، ایران
استادیار، گروه زمین شناسی، دانشگاه اصفهان، اصفهان، ایران
چکیده
ذخیره بنتونیت چاهریسه، در فاصله ۵۵ کیلومتری شمال خاور اصفهان در پهنه ساختاری ایران مرکزی جای گرفته است. این ذخیره، شکل لایه ای و توده ای دارد و شامل ۶ رخنمون مجزاست. مشاهدات صحرایی نشان می دهند که کانسنگ ها از دید ژنتیکی در ارتباط با برش های توفی الیگومیوسن هستند. مطالعات کانی شناسی گواهی بر حضور کانی های مونت موریلونیت، ساپونیت، بیدلیت، کریستوبالیت، آنورتیت، کلسیت، دولومیت، آلبیت، ورمیکولیت، اکتینولیت، پیروفیلیت، کوارتز، سانیدین، نانترونیت، اورتوکلاز، میکروکلین، تریدیمیت و هماتیت در مقادیر سنگ ساز در نمونه های بنتونیتی هستند. بر پایه بررسی های شیمی کانی، ذخیره بنتونیت چاهریسه را می توان به عنوان نوع وایومینگ رده بندی نمود. نتایج محاسبات تغییرات جرم (با فرض Hf بهعنوان عنصر شاخص کم تحرک) نشان می دهند که پیشرفت فرایند بنتونیت زایی در چاهریسه با تهی شدگی عناصری مانند Al، Fe، K، Ti، Mn P، Ba، Co، Zn، Cs، Rb، Y، Zr، Ni، Sr و Cu، غنی شدگی U و شستشو- تثبیت عناصری مانند Na، Mg، Ca و Si همراه شده است. تجزیه و تحلیل های زمین شیمیایی آشکار می سازند که تغییرات بی هنجاری منفی Eu (۲۷/۰-۹۰/۰) و منفی ضعیف تا مثبت ضعیف Ce (۹۷/۰- ۲۲/۱) در چاهریسه به ترتیب توسط درجه دگرسانی فلدسپارها و تغییر در میزان پتانسیل اکسایش محیط کنترل شده است. با توجه به نتایج به دست آمده از روابط صحرایی، کانی شناسی و زمین شیمیایی به نظر می رسد که عواملی همچون شرایط فیزیکوشیمیایی محیط دگرسانی، سازوکار جذب، اختلاف در میزان شدت دگرسانی مواد منشا، میزان دسترسی به لیگاندهای فلوریدی، کلریدی و سولفاتی، تلفیق در ساختار بلوری، تبادلات یونی، تمرکز فیزیکی و حضور در فازهای کانیایی مقاوم به ترتیب نقش مهمی در توزیع و تمرکز عناصر در این ذخیره ایفا کرده اند.کلیدواژه ها
بنتونیت, دگرسانی, برش توفی, تغییرات جرم, چاهریسه, اصفهاناطلاعات بیشتر در مورد COI
COI مخفف عبارت CIVILICA Object Identifier به معنی شناسه سیویلیکا برای اسناد است. COI کدی است که مطابق محل انتشار، به مقالات کنفرانسها و ژورنالهای داخل کشور به هنگام نمایه سازی بر روی پایگاه استنادی سیویلیکا اختصاص می یابد.
کد COI به مفهوم کد ملی اسناد نمایه شده در سیویلیکا است و کدی یکتا و ثابت است و به همین دلیل همواره قابلیت استناد و پیگیری دارد.