خسرو پرویزی - مرکز تحقیقات کشاورزی و منابع طبیعی همدان
مارگارت چان - مرکز توسعه و تحقیق تولیدات طبیعی، دانشگاه بین المللی تکنولوژی کشاورزی ایالتی ساراواک، مالزی

به منظور بررسی کود زیستی مایکوگرین بر رشد، عملکرد و کیفیت ریزغده سیب زمینی در شرایط تنش خشکی پژوهشی به صورت فاکتوریل درقالب طرح کاملا تصادفی و در چهار تکرار در شرایط گلخانه انجام شد. بدین منظور بستر کشت به نسبت ۲:۳ (پیت: پرلیت) تهیه و با نسبت وزنی ۱ درصد با کود زیستی مایکوگرین مخلوط شد. تیمارهای آزمایشی شامل ریزغده های دو رقم سیب زمینی (آگریا و مارفونا) و سطوح آبیاری با سه دور ۵، ۸ و ۱۱ روزه بودند. پس از برداشت، ریزغده ها به اندازه های مختلف تفکیک شده و درصد ماده خشک آن ها نیز اندازه گیری شد. نتایج نشان داد که در تیمار شاهد ( دور آبیاری ۵ روزه) گیاهان حاصل از ریزغده به طور معنی دار از مقدار نسبی آب برگ بیشتری نسبت به گیاهان در دو تیمار دیگر برخوردار بودند. اما گیاهان در دو دور آبیاری ۸ و ۱۱ روزه در مقایسه با شاهد پتانسیل اسمزی پایین تر و پرولین بیشتری داشتند و توانایی تنظیم اسمزی گیاهان با افزایش دور آبیاری با مصرف کود زیستی افزایش پیدا کرد. تفاوت معنی داری در میزان تولید ریزغده با اندازه متوسط و ریز در سه دور آبیاری مشاهده نشد. با این حال در تولید ریز غده درشت تفاوت تیمارهای آبیاری معنی دار بود. در دو دور آبیاری ۵ و ۸ روزه در مقایسه با تیمار ۱۱ روزه به طور متوسط ۶۲ درصد غده درشت تری تولید شد. در درصد ماده خشک ریز غده تولیدی سه سطح آبیاری وضعیتی مشابه داشتند. دو رقم سیب زمینی در مجموع واکنشی متفاوت در تولید ماده خشک ریزغده داشتند. در مجموع با نتایج این پژوهش مشخص شد که استفاده از کود زیستی مایکوگرین در کشت ریزغده سیب زمینی در شرایط معمول آبیاری و حتی با اعمال تنش ملایم (افزایش طول دوره آبیاری به ۳ روز)، سبب افزایش عملکرد کمی و کیفی تولید ریزغده در گیاهچه ها می شود.

تنظیم اسمزی, عملکرد ریزغده, کم آبی, کود آلی