مقایسه مفهوم و نقش «سنت» در اندیشه عابدالجابری و سیدقطب
- سال انتشار: 1396
- محل انتشار: دوفصلنامه مطالعات اندیشه معاصر مسلمین، دوره: 3، شماره: 6
- کد COI اختصاصی: JR_JMAM-3-6_004
- زبان مقاله: فارسی
- تعداد مشاهده: 230
نویسندگان
دانشیار و عضو هیئت علمی دانشکده علوم اجتماعی دانشگاه تهران
کارشناسی ارشد دانشکده علوم اجتماعی تهران
کارشناسی ارشد دانشکده علوم اجتماعی تهران
چکیده
سنت و نوع تلقی از آن، در دو سده گذشته محور مناقشات فکری جهان اسلام بوده است. در این مقاله با تبیین بحران جهان اسلام در مواجهه با غرب، به دنبال معرفی رویکردهای مختلف و پاسخ آن ها به این بحران برآمده ایم. بر این اساس، رویکردهای مختلف را در نوع نگاهی که به سنت دارند در چهار جریان لیبرالی، مارکسیستی، احیاگرایانه و انتقادی طبقه بندی کرده ایم. در گام بعدی به مسئله اصلی این تحقیق که مقایسه دو متفکر از دو جریان فکری است پرداختهایم. سید قطب از جمله متفکرانی است که داعیه احیاگری و بازگشت به سنت را دارد. در نگاه او سنت به مثابه کلیتی است که در صدر اسلام عامل شکوفایی تمدن اسلامی بوده است و در حال حاضر خروج از بحران جهان اسلام را در بازگشت به آن میداند. اما عابدالجابری از منظری متفاوت به سنت نگریسته است؛ وی سنت را مجموعه ای از نظام های معرفتی می داند که یک کل را تشکیل داده اند و مجموعه ای از عناصر عقلانی و غیرعقلانی در آن وجود دارد. بر این مبنا، او راه حل خروج از بحران را در گسست از عناصر غیرعقلانی سنت و احیای جنبه های عقلانی و اصیل آن میداند که بتواند با مدرنیته و عقلانیت مدرن نسبت مستقیم پیدا کند.کلیدواژه ها
سنت, احیاگری اسلامی, رویکرد انتقادی, سیدقطب, عابدالجابریاطلاعات بیشتر در مورد COI
COI مخفف عبارت CIVILICA Object Identifier به معنی شناسه سیویلیکا برای اسناد است. COI کدی است که مطابق محل انتشار، به مقالات کنفرانسها و ژورنالهای داخل کشور به هنگام نمایه سازی بر روی پایگاه استنادی سیویلیکا اختصاص می یابد.
کد COI به مفهوم کد ملی اسناد نمایه شده در سیویلیکا است و کدی یکتا و ثابت است و به همین دلیل همواره قابلیت استناد و پیگیری دارد.