تاثیر دما و دی اکسید کربن بر شکل های نیتروژن محلول در یک خاک آهکی

افزایش غلظت دی اکسید کربن و سایر گازهای گلخانه ای در سال های اخیر و در نتیجه آن افزایش دمای کره زمین ممکن است بر چرخه های بیوشیمیای عناصر در خاک تاثیر گذار باشد. به منظور بررسی تاثیر دما و غلظت گاز دی اکسید کربن و اثر متقابل آنها بر شکل های نیتروژن محلول خاک آزمایشی در قالب طرح کاملا تصادفی با آرایش فاکتوریل با دو سطح دمایی ۲۵ و ۳۵ درجه سانتیگراد و دو سطح غلظت گاز دی اکسید کربن به مقدار ۳۵۰ و ۷۵۰ میلیگرم در لیتر بر روی یک خاک آهکی با یک درصد کود گاوی پوسیده به همراه ۲۰۰ کیلوگرم در هکتار کود اوره انجام شد. تغییرات غلظت شکل های نیتروژن محلول خاک شامل نیتروژن محلول کل، نیتروژن معدنی محلول ، نیتروژن آلی محلول، مجموع نیترات و نیتریت و آمونیوم در طی ۶۰ روز بررسی شد. نتایج نشان داد که تاثیر افزایش غلظت دی اکسید کربن در دماهای ۲۵ و ۳۵ درجه سانتیگراد بر غلظت شکل های مختلف نیتروژن محلول خاک متفاوت بود. در دمای ۲۵ درجه سانتیگراد افزایش غلظت دی اکسید کربن موجب افزایش نیتروژن آلی محلول و کاهش نیتروژن معدنی محلول و مجموع نیتریت و نیترات گردید و بر مقدار نیتروژن محلول کل تاثیر معنی داری نداشت. در حالی که در دمای ۳۵ درجه سانتیگراد افزایش غلظت دی اکسید کربن از ۳۵۰ به ۷۵۰ میلیگرم در لیتر غلظت نیتروژن محلول کل، نیتروژن معدنی محلول و مجموع نیتریت و نیترات را افزایش داد و بر مقدار نیتروژن آلی محلول تاثیر معنی داری نداشت. افزایش غلظت دی اکسید کربن در دماهای بالاتر موجب افزایش تجزیه فرم های آلی نیتروژن گردید. در بررسی روند تغییرات غلظت شکل های نیتروژن محلول در طی زمان نشان داده شد که تغییرات نیتروژن آلی محلول نسبت به سایر شکل ها در طی زمان زیادتر بود. افزایش غلظت دی اکسید کربن در دمای ۳۵ درجه سانتیگراد موجب وقوع زود هنگام حداکثر و حداقل غلظت نیتروژن آلی محلول نسبت به سایر تیمارها در طی زمان گردید. نتایج این تحقیق نشان داد که افزایش دما به همراه افزایش دی اکسید کربن موجب تحریک و افزایش سرعت واکنش های بیوشیمیایی نیتروژن در خاک گردید.