بررسی پیامدهای قصد نشده «برنامه درسی پنهان» ناشی از جو اجتماعی مدارس دوره متوسطه شهر اصفهان و ارائه راهکارهایی برای کاهش پیامدهای منفی آن

 یکی از مهم ترین برنامه هایی که در نظام آموزشی انجام می شود, «برنامه درسی پنهان» است. منابع تخصصی و یافته های تحقیقاتی حوزه برنامه درسی نشان می دهد که «محیط اجتماعی مدرسه» مهم ترین عامل شکل گیری برنامه درسی پنهان است, اما در کشور ما تاکنون تلاشی در این زمینه صورت نگرفته است. پژوهش حاضر با هدف «آشکار سازی تاثیر پیامد های قصد نشده ناشی از محیط اجتماعی مدرسه بر نگرش های دانش آموزان مدارس دوره متوسطه شهر اصفهان و ارائه راهکارهایی برای کاهش پیامد های منفی آن» در دو مرحله اجرا شد. در مرحله اول ۴۰۰ آزمودنی به شیوه تصادفی از میان جامعه دانش آموزان دبیرستان های دولتی و غیرانتفاعی شهر اصفهان انتخاب شدند و با به کارگیری «روش توصیفی» و استفاده از پرسشنامه, محقق ساخته, جو اجتماعی مدارس شناسایی و مدارس به دو گروه «باز و بسته»تقسیم گردید. اعتبار پرسشنامه به روش آلفای کرانباخ ۸۸./ بود و روایی محتوای آن به تایید ۸ نفر از متخصصان رسید. از شاخص های آمار توصیفی, آماره آزمون «تی» مستقل و تحلیل واریانس چند متغیره (مانوا) برای تحلیل داده ها استفاده شد. در مرحله دوم برای تبین پیامد های پنهان و پاسخ به سوال های تحقیق از «روش کیفی» مصاحبه نیمه سازمان یافته (با ۴۵ دانش آموز از مدارس باز و بسته ) و مشاهده استفاده شده. تحلیل داده ها و روایی و اعتبار ابزار در این مرحله متناسب با روش های کیفی انجام شد. برای اعتبار بخشی و نتایج و راهکارها از نظر جمعی از متخصصان و صاحبنظران تعلیم و تربیت در سطح کشور نیز استفاده گردید.نتایج پژوهش نشان داد که بین جو مدارس «باز و بسته» «دخترانه و پسرانه» تفاوت معنادار وجود دارد. همچنین تاثیر پیامدهای پنهان بر دانش آموزان مدارس «با ز و بسته», «دخترانه و پسرانه» به طور قابل ملاحظه متفاوت است.

کلیدواژه ها:

: پیامدهای قصد نشده (برنامه درسی پنهان) ، محیط اجتماعی مدرسه ، جو مدرسه ، نگرش