دیدگاه زمخشری در مورد قرائات
- سال انتشار: 1398
- محل انتشار: دوفصلنامه مطالعات قرائت قرآن، دوره: 7، شماره: 12
- کد COI اختصاصی: JR_QMIU-7-12_003
- زبان مقاله: فارسی
- تعداد مشاهده: 530
نویسندگان
استاد دانشگاه علوم و معارف قرآن کریم
دانشیار پژوهشگاه فرهنگ ومعارف اسلامی
چکیده
تفسیر ادبی قرآن بر مولفههای بسیاری بنا نهاده شده که از جمله آنها، اهتمام به طرح و بررسی قرائتهای مختلف قرآن است. بر این اساس، تفسیر کشاف زمخشری نیز به عنوان یکی از تفاسیر ادبی قرآن طرح و بررسی گونههای مختلف قرائات را مورد اهتمام قرار داده و از این ظرفیت در جهت بیان اندیشههای اعتزالی خود نیز بهره برده است. این جستار، با روشی توصیفی تحلیلی مسئله قرائات را در تفسیر کشاف بررسی کرده است، نتیجه آنکه: زمخشری در قبال قرائات رویکردهای مختلفی در پیش گرفته است که عبارتاند از: «استفاده از اختلاف قرائت برای غنابخشی به تفسیر»، «شرح تفاوتهای لغوی قرائات مختلف آیه»، «استخدام قرائت در ترجیح وجوه تفسیری آیه» و «ترجیح و ارزشگذاری قرائات». او برای ارزشگذاری و گزینش قرائتها معیارهایی چون: «بلوغ معنایی»، «تناسب معنوی»، «قوت معنا و زیبایی لفظ» و «قواعد علم نحو» را به کار بسته است. با این حال، اصل مسئله طرح گسترده قرائت های مختلف از یک آیه، با آسیبهایی چون اعتباربخشی به قرائتهای نامعتبر، تزلزل متن، تحریف معنوی قرآن و تحیر مخاطب مواجه است و نقطه منفی در تفسیر قرآن به شمار میآید. از این رو، اولین گام مفسر برای فهم مفاد آیات، باید تحقیق از قرائت صحیح آیات باشد تا زیربنای تفسیر قرار گیرد.کلیدواژه ها
اختلاف قرائت, زمخشری, تفسیر کشاف, تفسیر ادبی, ترجیح قرائات, خاستگاه قرائاتاطلاعات بیشتر در مورد COI
COI مخفف عبارت CIVILICA Object Identifier به معنی شناسه سیویلیکا برای اسناد است. COI کدی است که مطابق محل انتشار، به مقالات کنفرانسها و ژورنالهای داخل کشور به هنگام نمایه سازی بر روی پایگاه استنادی سیویلیکا اختصاص می یابد.
کد COI به مفهوم کد ملی اسناد نمایه شده در سیویلیکا است و کدی یکتا و ثابت است و به همین دلیل همواره قابلیت استناد و پیگیری دارد.