نفت ستیزی در اندیشه شاعران معاصر عربی (مطالعه موردی شاعران دو کشور عراق و سوریه)

  • سال انتشار: 1398
  • محل انتشار: دوفصلنامه مطالعات اندیشه معاصر مسلمین، دوره: 5، شماره: 10
  • کد COI اختصاصی: JR_JMAM-5-10_006
  • زبان مقاله: فارسی
  • تعداد مشاهده: 384
دانلود فایل این مقاله

نویسندگان

علی نجفی ایوکی

دانشگاه کاشان

عباس اقبالی

دانشگاه کاشان

الهام بابلی بهمه

دانشگاه کاشان

چکیده

نفت به مثابه یک ماده حیاتی در کشورهای عربی، دارای اهمیت استراتژیک و ژئوپولیتیک است که بخش قابل توجهی از حجم انبوه نظریه­های اقتصاد سیاسی کشورهای عربی را به خود اختصاص داده است. اهمیت و نقش حیاتی نفت به عنوان یکی از مهم­ترین عناصر پدید آورنده معادلات سیاسی و اجتماعی داخلی و خارجی کشورهای عربی تا بدان جا است که در این کشورها مفهومی به نام «ادبیات نفت» را به وجود آورده است. آثار و پیامدهای متعدد ورود این پدیده به زندگی سیاسی و اجتماعی عربی انکارناپذیر است. در پرتو اهمیت مسئله، مقاله حاضر می­کوشد با الهام­گیری از نظریه­های گوناگون، به روش توصیفی – تحلیلی مفهوم ادبیات نفت را تبیین کند و به عنوان نمونه رویکرد سه شاعر معاصر عربی؛ یعنی احمد مطر، مظفر نواب و نزار قبانی را مورد نقد و بررسی قرار دهد. نتایج بررسی حاکی از این است که شاعران مورد بحث، نفت را مایه عقب­ماندگی، استبداد، نکبت، فساد سیاسی، فساد جنسی و استعمارزدگی دانسته و آن را در طیف وسیعی از مفاهیم منفی نبود شایسته سالاری، خودکامگی و از عوامل استبداد برشمرده­اند؛ به شکلی که در نگاه کلی مواضع آنان به مفهوم استبداد نفتی نزدیک­تر از سایر نظریه­های این حوزه است.

کلیدواژه ها

نفت, شعر معاصر عربی, انتقاد, استعمارپذیری, خودکامگی

اطلاعات بیشتر در مورد COI

COI مخفف عبارت CIVILICA Object Identifier به معنی شناسه سیویلیکا برای اسناد است. COI کدی است که مطابق محل انتشار، به مقالات کنفرانسها و ژورنالهای داخل کشور به هنگام نمایه سازی بر روی پایگاه استنادی سیویلیکا اختصاص می یابد.

کد COI به مفهوم کد ملی اسناد نمایه شده در سیویلیکا است و کدی یکتا و ثابت است و به همین دلیل همواره قابلیت استناد و پیگیری دارد.