ارزیابی انتقادی دیدگاه شحرور درباره گستره دین

  • سال انتشار: 1399
  • محل انتشار: دوفصلنامه مطالعات اندیشه معاصر مسلمین، دوره: 6، شماره: 12
  • کد COI اختصاصی: JR_JMAM-6-12_010
  • زبان مقاله: فارسی
  • تعداد مشاهده: 256
دانلود فایل این مقاله

نویسندگان

محمد علی محیطی اردکان

استادیار موسسه آموزشی و پژوهشی امام خمینی ره قم

حمیدرضا سروریان

دانشیار دانشگاه حضرت معصومه (س)

چکیده

یکی از مسائل مهم در حوزه کلام و فلسفه دین، مسئله گستره دین است. پژوهش حاضر با تحلیل و تبیین زبان و منطق ویژه محمد شحرور در بحث گستره دین، دیدگاه او را در این باره به شیوه توصیفی – تحلیلی و با رویکردی انتقادی بررسی کرده است. بر اساس دیدگاه شحرور، دین گستره ای وسیع به پهنه تاریخ بشر دارد که می توان آن را اسلام نام نهاد. حضرت محمد صلی الله علیه و آله خاتم رسولان است و دین او جامع و جاودان است. به صورت کلی از منظر شحرور می توان دین را دارای دو بخش «هست و نیست ها» و «باید و نبایدها» دانست. این گستره وسیع، محتوای نبوت و رسالت حضرت محمد صلی الله علیه و آله را تشکیل می دهد. از دیدگاه شحرور آیات مربوط به بخش اول در طول تاریخ و بر اساس قاعده «ثبات نص و حرکت محتوا» با پیشرفت علوم تاویل و فهم می شود و به اصطلاح، نبوت به گستردگی تاریخ بشر امتداد دارد. آیات بخش دوم نیز بر اساس اقتضائات زمانه اجتهادپذیرند. از منظری دیگر، شحرور، حوزه سنت را به معنایی ویژه و بسیار محدود در نظر گرفته است. مبانی تصوری و تصدیقی دیدگاه شحرور درباره گستره دین با اشکال های جدی روبروست و این دیدگاه پذیرفتنی نیست.

کلیدواژه ها

قلمرو دین, نبوت, رسالت, قرآن, سنت, شحرور

اطلاعات بیشتر در مورد COI

COI مخفف عبارت CIVILICA Object Identifier به معنی شناسه سیویلیکا برای اسناد است. COI کدی است که مطابق محل انتشار، به مقالات کنفرانسها و ژورنالهای داخل کشور به هنگام نمایه سازی بر روی پایگاه استنادی سیویلیکا اختصاص می یابد.

کد COI به مفهوم کد ملی اسناد نمایه شده در سیویلیکا است و کدی یکتا و ثابت است و به همین دلیل همواره قابلیت استناد و پیگیری دارد.