نظریه تصمیم گیری از منظر قرآن کریم

قرآن به عنوان اصلی ترین منبع وحی، حاوی تمام دستورالعمل های حیات بشری است؛ اما گامی موثر در توسعه و کاربردی کردن مفاهیم و گزاره­های قرآن، آن طور که شایسته و بایسته است صورت نگرفته و تفسیرها و ترجمه­های موجود نیز قابلیت استفاده برای همه قشرها را ندارد؛ لذا نگارنده سعی نمود، ابتدایی­ترین گام را در راستای توسعه و کاربردی کردن آموزه­های وحیانی بردارد و در این راستا از میان مباحث سازمان و مدیریت، نظریه تصمیم­گیری را انتخاب نماید؛ زیرا تصمیم­گیری نقش گسترده­ای در زندگی آدمی دارد؛ تا آنجا که تعلل در شناخت راه­های تصمیم­گیری بهتر، پیامدها و خسارات جبران ناپذیری را برای فرد و جامعه به بار می­آورد. مواردی که در این تحقیق با تکیه بر آیات قرآن و منابع تفسیری و با بهره­گیری از ادبیات مدیریتی و با استفاده از روش توصیفی تحلیلی و روش تفسیری شهید صدر (استنطاقی)، پیرامون نظریه تصمیم­گیری از منظر قرآن به دست آمده است عبارت اند از: عقلانیت و حق پذیری، ظرفیت و شرح صدر، مشاوره جویی و نظرخواهی برای شناخت عمیق­تر مسئله، جمع آوری گزینه­ها، تجزیه وتحلیل گزینه­های احصا شده، انتخاب یک راه حل و در پایان توکل بر خدا در اجرای راه حل انتخاب شده. همچنین نتایج تحقیق نشان داد که مهم ترین عوامل موثر که نقش محوری در اتخاذ تصمیمات موثر و کارا دارند عبارت اند از: شخصیت فرد، اعتمادبه نفس و قدرت تصمیم­گیری، نوع مشکل، موقعیت اجتماعی و عوامل محیطی، دانش اطلاعات درباره مشکل یا موقعیت، عوامل درون سازمانی، آینده نگری و عاقبت اندیشی، بهره­گیری از تجربه در تصمیم­گیری؛ اما درباره­ی دام­های تصمیم­گیری، قرآن علاوه بر اینکه نظریات دانش مدیریت را تایید می­کند، مواردی را نیز به آن می­افزاید همانند: تکبر، ترس و وحشت از نتایج تصمیم­ها، حرص، تعصب، سعه صدر. شایان ذکر است که با توجه به یافته های صورت گرفته، نظریه تصمیم­گیری از منظر قرآن در مقایسه بادانش مدیریت جامع­تر و کامل­تر است؛ زیرا قرآن کریم از همه راه کارهای عقلانی در تصمیم­گیری بهره جسته و از هرگونه تصمیم­گیری بی ثمر و زیان بار به شدت منع کرده است

کلیدواژه ها:

قرآن ، مدیریت ، نظریه ، تصمیم ، تصمیم گیری