جستاری در قلمرو ایثار در نسبت با مقتضیات قاعده لاضرر
- سال انتشار: 1399
- محل انتشار: دوفصلنامه مطالعات فقه امامیه، دوره: 99، شماره: 2
- کد COI اختصاصی: JR_PFE-99-2_002
- زبان مقاله: فارسی
- تعداد مشاهده: 137
نویسندگان
دانشجوی دکتری فقه و مبانی حقوق -دانشکده الهیات -دانشگاه تهران
چکیده
ایثار از نظر قرآن وسنت یکی از ارزشمند ترین موضوعات و مرتبه ی والایی از ایمان محسوب می شودو منظور از آن ترجیح دادن خواست و نیاز دیگران،بر خود و منفعت غیر را بر مصلحت خود مقدم شمردن است ولو اینکه ضرر و خطر مالی و جانی در پی داشته باشد.این مقاله با استفاده از منابع اسنادی وکتابخانه ای و به روش توصیفی، تحلیلی در صدد یافتن پاسخ به این سوال می باشد، که آیا ایثار و فدا کردن خود با عموم قاعده«لاضرر»که هر گونه وارد کردن ضرر به خود و دیگران را نفی می کند، منافاتی ندارد؟ داده ها حاکی از آن است که، عده ای بر این اعتقاد هستند که ادله ی ایثار مقید به ادله وجوب حفظ نفس است؛ به این معنا که ایثار وقتی مشروع است که جان در خطر نباشد و قاعده لاضرر و عدم القای در تهلکه آنرا تخصیص می زند، در صورتی که اطلاقات ادله «نفی ضرر» شامل اضرار به نفس نمی شود و اختلافی در این موضوع وجود ندارد؛ زیرا اولا،ادله «نفی ضرر» ناظر به ضرر زدن به غیر است. پس مسئله ضرر زدن به نفس از محل بحث خارج است، و باید در جای دیگری به آن پرداخت.ثانیا، درست است که جان انسان سرمایه ارزشمندی است ولی حقایقی با ارزشتر از جان مثل ایمان به خدا، آیین اسلام ، حفظ قرآن و اهداف مقدس آن ، حفظ حیثیت و آبروی جامعه اسلامی و... داریم ، که ایثار وقربانی شدن در راه آن هلاکت نیست ، و هرگز از آن نهی نشده است. القای نفس در هلاکت مربوط به جایی است که هدفی بالاتر از جان در خطر نباشد، و الا باید جان را فدای حفظ آن هدف مقدس کرد، همان گونه که امام حسین (ع) و تمام شهیدان راه خدا این کار را کردند.کلیدواژه ها
ایثار, شهید, لاضرر, تهلکه, حفظ نفساطلاعات بیشتر در مورد COI
COI مخفف عبارت CIVILICA Object Identifier به معنی شناسه سیویلیکا برای اسناد است. COI کدی است که مطابق محل انتشار، به مقالات کنفرانسها و ژورنالهای داخل کشور به هنگام نمایه سازی بر روی پایگاه استنادی سیویلیکا اختصاص می یابد.
کد COI به مفهوم کد ملی اسناد نمایه شده در سیویلیکا است و کدی یکتا و ثابت است و به همین دلیل همواره قابلیت استناد و پیگیری دارد.