علی شاه محمدی - دانشجوی کارشناسی ارشد سازه دانشگاه بناب
سمیه ملائی - استادیار گروه عمران دانشگاه بناب

زلزله و انفجار ازجمله نیروهای دینامیکی مخرب می باشند که بدلیل وابسته بودن به زمان و ا زطرفی ماهیت ضربه گونه، می توانند موجب ایجاد خرابیهای شدید در سازه شوند. انفجارتاسیسات الکتریکی و مکانیکی موجود در ساختمان ها بعنوان پیامدی نامطلوب از زلزله و یا بالعکس، ایجاد زمینلرزه های القایی در پی انفجارهای مهیب، اهمیت بررسی اثر همزمانی بارهای لرزه ای و ضربه ای را بخوبی نشان می دهد. همچنین، توجه به تفاوتماهیتی بار انفجار و زلزله و مشکلات مربوط به مدلسازی همزمان این دو حالت موجب شده تحقیقات در این زمینه بسیار اندک باشد که اهمیتورود به این موضوع را دوچندان می کند. لذا در این پژوهش تلاش شده که توسط نرم افزار مدل سازی اجزای محدود ABAQUS و با استفاده ازحلگر صریح این نرم افزار، در یک قاب بتن مسلح دوبعدی سه طبقه و سه دهانه که به مقیاس یک سوم کوچک تر شده است، دوازده سناریویمختلف همزمانی بار زلزله و انفجار مدل سازی شده و بحرانی ترین حالت همزمانی دو بار مشخص گردد. وجه تمایز حالت های مدل سازی شدهعبارتند از زمان وقوع انفجار که شامل انفجار در قبل و یا حین زمین لرزه می باشد، راستای زلزله و انفجار که شامل متعامد و یا همراستابودن این دوبار بر سازه ی مورد آزمایش می باشد و محل وقوع انفجار که شامل انفجار در وجه روبرویی، جانبی و یا داخل قاب می باشد. بررسی نتایج تحلیل هانشان می دهد که در هر سه حالت انفجار روبروی قاب، انفجار جانبی و انفجار داخلی در حالتی که بار زلزله و انفجار نسبت به هم متعامد هستندنسبت به حالتی که هم راستا هستند آسیب بیشتری به سازه وارد می شود. آسیب های ناشی از وقوع انفجار در انفجار روبرویی عمدتا متوجه ستون ها وپای ستون، آسیب های ناشی از انفجار جانبی متوجه تیرها و در نهایت، آسیب های ناشی از انفجار داخلی، متوجه تیرها و ستون هایی است که بر محلقرار گیری ماد ه منفجره محیط هستند. در میا ن سناریوهایی که در آن ها انفجار در زمان جنبش نیرومند زمین لرزه اتفاق می افتد نسبت به سناریوهاییکه درآن ها انفجار قبل از زلزله رخ می دهد بحرانی تر بوده و آسیب بیشتری به سازه وارد می آورد.

قاب بتن مسلح، زلزله، انفجار، همزمانی زلزله و انفجار، ABAQUS