مسعود بیرالوند - دانشجوی دکترا، گروه زمین شناسی، دانشگاه تربیت مدرس، تهران، ایران
محمد محجل - دانشیار، گروه زمین شناسی، دانشگاه تربیت مدرس، تهران، ایران
محمدرضا قاسمی - دانشیار، پژوهشکده علوم زمین، سازمان زمین شناسی و اکتشافات معدنی کشور، تهران، ایران

در این پژوهش دگرشکلی ترد در همتافت تکاب بررسی شده است. دو دسته گسل اصلی در شمال خاور تکاب تغییرشکل این منطقه را کنترل کرده است. دسته اول با شیب زیاد و روند شمال شمال باختر- جنوب جنوب خاور دارای سازوکار اصلی راستالغز راستبر و مولفه وارون است. دسته دوم با شیب متوسط، سازوکار وارون و روند باختر شمال باختری- خاور جنوب خاوری که به روشنی با گسلهای دسته اول جابه‎جا شده اند. برونزد سنگ های دگرگون پی‎سنگ در فرادیواره این گسلها، درگیری پی‎سنگ منطقه با گسلش جوان‎تر و دگرشکلی ستبر پوسته و بالا آمدن آنها را گواهی می‎دهد.گسل‎های اصلی که سازو کار راستالغز راست‎بر با مولفه وارون دارند موجب شکل‎گیری ترافشارش شیب‎دار در این گستره شده‎اند. چین‎های مرتبط با گسلش که در  فرادیواره و فرودیواره گسل‎ها به وجود آمده‎اند -به‎ویژه در رسوبات سنوزوییک- به خوبی فعالیت جوان منطقه و بالاآمدگی این گستره را نشان می‎دهند. گسترش گسل‎های عادی و چین‎های محلی، و در پی آن، روکانون زمین‎لرزه‎های رخ داده در منطقه، شاهدی بر فعال بودن زمینساخت منطقه است. برداشت ساختاری و تحلیل آنها مشخص میکند که گسل‎های اصلی و پر شیب منطقه که سازوکار راستالغز راست‎بر با مولفه وارون دارند، دگرشکلی این گستره را کنترل می‎کنند و با افزایش دگرشکلی موجب تبدیل کرنش همگن (homogenous strain) به کرنش تقسیم شده (partitioned strain) شده‎اند و همچنین دگرشکلی سنگ‎های سنوزوییک که روی سنگ‎های دگرگونی پی‎سنگی قرار دارند نشان‎دهنده ترافشارش شیب‎دار راست‎بر است. در این منطقه دگرشکلی در پوشش رسوبی جوانتر (رسوبات سنوزوییک)، به پیروی از تغییر شکل ستبرپوست در پی سنگ دگرگونی رخ داده است.

همتافت تکاب, گسل چهارطاق, ترافشارش شیب دار, کرنش همگن, کرنش تقسیم شده