سنگ نگاری و ژئوشیمی سنگ های آتشفشانی شمال زاویه، جنوب باختر کرج
- سال انتشار: 1397
- محل انتشار: فصلنامه علوم زمین، دوره: 27، شماره: 107
- کد COI اختصاصی: JR_GSJ-27-107_006
- زبان مقاله: فارسی
- تعداد مشاهده: 205
نویسندگان
دانشیار، گروه زمین شناسی، دانشکده علوم، دانشگاه زنجان، زنجان، ایران
کارشناسی ارشد، گروه زمین شناسی، دانشکده علوم، دانشگاه زنجان، زنجان، ایران
چکیده
در شمال زاویه (جنوب باختر کرج) رخنمون گسترده ای از سنگ های آتشفشانی- آذرآواری ائوسن با ترکیب بازیک، حدواسط و اسیدی گسترش دارد. این مجموعه آتشفشانی- آذرآواری شامل گدازه های با ترکیب سنگ شناسی بازالت، تراکی بازالت، تراکی آندزیت بازالتی، آندزیت، تراکی آندزیت، تراکی داسیت، ریولیت و سنگ های آذرآواری مانند ایگنیمبریت، توف جوش خورده، توف بلورین، توف خرده سنگی، توف بلورین خرده سنگی، توف خاکستر و لاپیلی سنگ است. در این توالی آتشفشانی و آذرآواری ایگنیمبریت حجم قابل ملاحظه ای را به خود اختصاص می دهد. بافت های متداول در سنگ های آتشفشانی مورد مطالعه شامل پورفیریتیک، گلوپورفیریتیک، کومولوفیریک، بادامکی و تراکیتی هستند. در سنگ های آذرآواری قطعات خرده سنگی و بلورهای خرد شده به طور معمول یافت می شوند. در ایگنیمبریت ها بافت اتاکسیتی به طور متداول دیده می شود. ساخت جریانی در گدازه های ریولیتی و ساخت منشوری در جریان های گدازه و ایگنیمبریت های منطقه وجود دارند. کانی های اصلی در سنگ های مورد مطالعه شامل پیروکسن، آمفیبول، بیوبیت، پلاژیوکلاز و کوارتز است که با کانی های فرعی فلدسپار پتاسیم دار، کانی های کدر و الیوین دگرسان شده همراه هستند. کلسیت، کلریت، اپیدوت و سریسیت نیز به عنوان کانی ثانویه وجود دارند. بر پایه مطالعات ژئوشیمیایی، سنگ های آتشفشانی مورد مطالعه بیشتر کالک آلکالن هستند؛ ولی تعداد کمی از نمونهها در برخی نمودارها در محدوده آلکالن و شوشونیتی قرار می گیرند. بی هنجاری منفی Nb و Ti، بی هنجاری مثبت Pb، غنی شدگی از عناصر سنگدوست درشتیون، غنی شدگی از عناصر خاکی کمیاب سبک و تهی شدگی از عناصر با میدان پایداری بالا نشان از این دارد که ماگمای مادر این سنگها از یک گوشته سست کره ای متاسوماتیسم شده در بالای پهنه فرورانش منشا گرفته است. وجود بافت غربالی فراوان در پلاژیوکلازها، خورده شدن پلاژیوکلازها و پیروکسن ها و همچنین حاشیه سوخته بیوتیت ها و آمفیبول ها همگی نشاندهنده وجود شرایط عدم تعادل در سامانه است که این امر به احتمال زیاد از اختلاط ماگمایی ناشی می شود. با این وجود، هضم، بالاآمدگی سریع ماگما و کاهش فشار نیز می تواند این بافت ها را ایجاد کند.کلیدواژه ها
سنگ های آتشفشانی- آذرآواری, ژئوشیمی, جایگاه زمین ساختی, کرج, پهنه ارومیه- دختراطلاعات بیشتر در مورد COI
COI مخفف عبارت CIVILICA Object Identifier به معنی شناسه سیویلیکا برای اسناد است. COI کدی است که مطابق محل انتشار، به مقالات کنفرانسها و ژورنالهای داخل کشور به هنگام نمایه سازی بر روی پایگاه استنادی سیویلیکا اختصاص می یابد.
کد COI به مفهوم کد ملی اسناد نمایه شده در سیویلیکا است و کدی یکتا و ثابت است و به همین دلیل همواره قابلیت استناد و پیگیری دارد.