رضا کیانی - استادیار اقتصاد و جمعیت شناسی، عضو هیئت علمی موسسه تحقیقات جمعیت کشور تهران، ایران

در میان آثار امیرخسرودهلوی، اندیشمند و ادیب شهیر هندی، اثری وجود دارد که تفاوت های جدی با سایر آثار وی داشته، چون نگینی در میان دیگر کتاب­ها فروزنده است. این کتاب تحت عنوان "دولرانی­و­خضرخان"، با وجود اهمیت­های فرهنگی و اجتماعی فراوانی که دارد، اثری ناشناخته در ایران است. امیرخسرو در این اثر ضمن بیان داستانی غنایی، به اختصار، چگونگی گسترش و بسط اسلام توسط پادشاهان سلسله­ی غوری در شبه­قاره را روایت کرده است. از ورود اسلام به ایران، منابع مهمی در دسترس­مان است اما شاید از راهیابی آن به سایر ملل به خصوص کشورهایی که دارای تمدن بومی و میهنی قوی بوده­اند، کمتر خوانده و شنیده­ایم. در این اثر، ضمن روایت یکی از داستان­های عاطفی هندی، به شرایط اجتماعی، سیاسی و حتی فرهنگی تغییر یافته­ی آن دوران در شبه­قاره توجه ویژه شده است. هدف از این مطالعه، معرفی و شناخت این اثر کمترشناخته شده اما مهم، و بازشناسی محتوایی با تاکید بر پارادایم­های اجتماعی آن است. برای حصول به نتایج، از روش اسنادی و کتابخانه­ای استفاده شده است. یافته­ها به ما نشان می­دهد دین تازه، برخی از باورها، سنن و آیین­های اجتماعی مردم آن سرزمین را ازجمله، ازدواج به شیوه مسلمانی(ونه هندی)، توجه به ازدواج و تشکیل خانواده به شکل درون­گروهی و...، را دست خوش تغییر کرده است.

ازدواج, ازدواج درون گروهی, ازدواج برون گروهی, هند, اسلام