سنجش و ارزیابی تغییرات منطقه ای بارش سالانه با استفاده از تکنیک زمین آمار در محیط سیستم اطلاعات جغرافیایی (مطالعه موردی: حوضه های آبخیز استان گلستان)

سال انتشار: 1400
نوع سند: مقاله کنفرانسی
زبان: فارسی
مشاهده: 172

فایل این مقاله در 15 صفحه با فرمت PDF و WORD قابل دریافت می باشد

استخراج به نرم افزارهای پژوهشی:

لینک ثابت به این مقاله:

شناسه ملی سند علمی:

GISCIENCE02_011

تاریخ نمایه سازی: 3 بهمن 1400

چکیده مقاله:

تغییرات قابل ملاحظه بارش در زمان و مکان از یک سو و کمی ایستگاه های هواشناسی در ثبت بارش از سوی دیگر ضرورت نبین مدل های تخمین بارش را در زمان و مکان امری اجتناب ناپذیر می نماید. روش های مختلفی برای برآورد میزان بارش وجود دارد که ازجمله آن می توان به روش های زمین آماری اشاره کرد. هدف پژوهش حاضر سنجش و ارزیابی تغییرات منطقه-ای بارش سالانه با استفاده از تکنیک زمین آمار در محیط سیستم اطلاعات جغرافیایی می باشد،روش پژوهش حاضر، با توجه به ماهیت مسئله و موضوع موردبررسی، از نوع توصیفی - تحلیلی است و از نوع مطالعات کاربردی با تاکید بر روش های کمی است، در تحقیق حاضر تغییرات منطقه ای بارندگی در حوضه آبخیز بر اساس ایستگاه های سازمان هواشناسی (سینوپتیک و آب منطقه ای) با دوره ﺁماری ۲۰ ساله (۱۳۷۵ تا ۱۳۹۵) مدل سازی و برﺁورد شده است. پس از محاسبه فاکتور بارش برای ایستگاه موردنظر از طریق نرم افزار Excel ، با استفاده از روش های دورنیابی روش عکس فاصله و کریجینگ نقشه تغییرات منطقه ای بارندگی منطقه موردمطالعه در محیط نرم افزار ArcGis ترسیم گردید بدین منظور جهت بهترین نتیجه و کمترین میزان خطا از روش میانیابی کریجینگ بیزی با پراکنش (Expotntial) و جهت انتخاب بهترین روش درونیابی از شاخص های آماری ریشه میانگین مربعات خطا RMS قدر مطلق خطا MAE استفاده گردید. نتایج نشان داد روش کریجینگ زمین آمار پراکنش(Expotntial) به عنوان بهترین روش در میان روش های مورداستفاده می تواند برای برآورد تغییرات بارندگی مورد ارزیابی قرار گیرد. درپژوهش حاضر به منظور پهنه بندی تمامی فرایندها و تجزیه تحلیل داده ها در محیط ArcGIS انجام گردید. نتایج به دست آمده نشان داد که روش کریجینگ عام با پایین ترین میزان میانگین خطای برآورد (۰/۰۰۴) و مربع میانگین ریشه خطا ۸۲/۲۳ بهترین روش برای درون یابی در این پژوهش می باشد. همچنین در مقایسه مربع میانگین ریشه خطا با خطای استاندارد برای تعیین میزان برآورد مورد انتظار هر دو مدل دارای برآوردی بیشتر از حد انتظار بودند. یافته ها نشان داد که زیر حوضه نرماب در قسمت مرکزی به مقدار۸۰۰ میلی متر زیر حوضه های مادرسو،یل چشمه و قرناوه در شمال شرقی حوضه آبخیز گرگانرود به مقدار ۵۰۰ الی۷۰۰ میلی متر و بخش های شمالی حوضه محمدآباد و قورچای به مقدار ۳۰۰ میلی متر همچنین بطور کلی حوضه آبخیز گرگانرود با بیش ترین میانگین و حوضه قره سو کم تیرین میانگین بارش را در طی دوره ۲۰ ساله دریافت کرده اند.

نویسندگان

کوثر قربانیان

دانشجوی کارشناسی ارشد مخاطرات محیطی دانشگاه گلستان، گلستان، ایران

میلاد رمضانی

دانشجوی کارشناسی ارشد برنامه ریزی شهری دانشگاه گلستان، گلستان، ایران