تحلیل موسیقی معنوی منظومه های غنایی زهره و منوچهر» ایرج میرزا و «ایرج و هوبره» قاسم لاربن

  • سال انتشار: 1400
  • محل انتشار: دهمین همایش ملی متن پژوهی ادبی فرهنگ، هنر و ادبیات عامه
  • کد COI اختصاصی: MATNPAGOOHI10_037
  • زبان مقاله: فارسی
  • تعداد مشاهده: 192
دانلود فایل این مقاله

نویسندگان

عارف کمرپشتی

استادیار زبان و ادبیات فارسی، واحد بابل،دانشگاه آزاد اسلامی، بابل، ایران.

مریم سلیمان پور

کارشناس ارشد زبان و ادبیات فارسی. واحد بابل، دانشگاه آزاد اسلامی، بابل، ایران.

چکیده

موسیقی لازمۂ شعر و شعر، تجلی موسیقایی زبان است. موسیقی شعر به انواع بیرونی، درونی، کناری و معنوی تقسیم میشود که با صنایع بدیعی خاص خود نمود می یابد. موسیقی معنوی، مکمل سه نوع دیگر است و التذاذ ادبی حاصل از این موسیقی منوط به ایهام، مطابقه، تلمیح، مراعات النظیر، تبیین و تفسیر، مدح شبیه ذم، سیاقه الاعداد، تنسیق الصفات ورد الصدر الی العجز است. پژوهش حاضر موسیقی معنوی مثنوی های «زهره و منوچهر» ایرج میرزا و «ایرج و هوبره» قاسم لاربن - آخرین منظومه های غنایی ادبیات کلاسیک فارسی - را با روش توصیفی - تحلیلی بررسی نموده و به این پرسش پاسخ می دهد که موسیقی معنوی کدام منظومه برجسته تر است و چرا؟ براساس یافته های پژوهش، موسیقی معنوی «ایرج و هوبره» با ۹۷/۴۲ ٪ نسبت به «زهره و منوچهر» با ۹۲/۴۶ ٪ برجسته تر است. با آنکه موسیقی آفرینی اعداد با تکرار مصوت کوتاه – به موجب تکرار «واو» عطف در دو منظومه یکسان و لذت ادبی ایهام منظومه ها برای برگزیدن معنی متناسب با کلام، تردیدناپذیر است؛ اما مراعات النظیر که برجسته ترین مولفه منظومه هاست با تناسب الفاظ و معانی «حماسه عشق و جنگ» و همسو با رویدادها، زیباتر و دلنشین تر از زهره و منوچهر نمود یافته؛ آن گونه که تقابل عشق زمینی و آرمانی بر زیبایی تناقضها و تضادهای ایرج و هوبره افزوده است. موسیقی معنوی حاصل از کاربرد هنری تلمیح مطابق با جنبه غنایی و حماسی منظومه ایرج و هوبره نیز، باعث افزونی التذاذ ادبی گردیده است.

کلیدواژه ها

موسیقی معنوی، ادبیات غنایی، ایرج میرزا، زهره و منوچهر، ایرج و هوبره،قاسم لاربن

مقالات مرتبط جدید

اطلاعات بیشتر در مورد COI

COI مخفف عبارت CIVILICA Object Identifier به معنی شناسه سیویلیکا برای اسناد است. COI کدی است که مطابق محل انتشار، به مقالات کنفرانسها و ژورنالهای داخل کشور به هنگام نمایه سازی بر روی پایگاه استنادی سیویلیکا اختصاص می یابد.

کد COI به مفهوم کد ملی اسناد نمایه شده در سیویلیکا است و کدی یکتا و ثابت است و به همین دلیل همواره قابلیت استناد و پیگیری دارد.