ارزیابی تحمل به شوری در ۴۳ ژنوتیپ عدس به همراه رقم زراعی مردم

مطالعه حاضر به منظور دسته بندی پاسخ ژنوتیپ های مختلف عدس (Lens culinaris Medik) به تنش شوری در فاز جوانه­زنی و استقرار گیاهچه، در دو مرحله به صورت آزمایش فاکتوریل و برپایه طرح کاملا تصادفی با سه تکرار در گلخانه انجام شد. ۴۴ ژنوتیپ عدس به همراه چهار سطح شوری، فاکتورهای مرحله اول و چهار ژنوتیپ عدس به همراه چهار سطح شوری، فاکتورهای مرحله دوم بودند. چهار سطح تنش شوری در آزمایش اول، حاصل ترکیب خاک معمولی با خاک دارای شوری طبیعی در نسبت­های وزنی یک، دو به یک، یک به یک و یک به دو (به ترتیب خاک معمولی و خاک شور) و در آزمایش، دوم ناشی از NaCl (صفر، ۶۰، ۱۲۰ و ۱۸۰ میلی­مولار) بود. برخی صفات مورفولوژیکی به همراه محتوای کلروفیل a و b، کاروتنوئید و پرولین مورد ارزیابی قرار گرفتند. طبق نتایج حاصل از تجزیه و تحلیل داده­ها، اختلاف معنی­داری بین ژنوتیپ­ها در پاسخ به تنش شوری وجود داشت و افزایش میزان خسارت، متناسب با افزایش تنش شوری بود. به منظور دسته­بندی ژنوتیپ­ها از نظر پاسخ به تنش شوری در آزمایش اول، تجزیه خوشه­ای و تجزیه به مولفه­های اصلی انجام شد و ژنوتیپ­ها در چهار گروه مختلف دسته­بندی شدند. چهار ژنوتیپ آزمایش دوم با توجه به نتایج مرحله اول انتخاب شدند. به طور کلی نتایج نشان داد که در بین ژنوتیپ­های مورد مطالعه عدس، تنوع بالایی از نظر پاسخ به تنش شوری وجود داشت که می­تواند در برنامه­های اصلاح ارقام زراعی مورد استفاده قرار گیرد.

کلیدواژه ها:

استقرار گیاهچه ، رقم مردم ، شوری ، عدس ، غربالگری ژنوتیپ