تحلیل اثر عوامل اقلیمی و خشکسالی بر روی رواناب ورودی و خروجی به دشت خوزستان در حوضه کارون

  • سال انتشار: 1400
  • محل انتشار: دو فصلنامه آب و توسعه پایدار، دوره: 8، شماره: 3
  • کد COI اختصاصی: JR_WSD-8-3_006
  • زبان مقاله: فارسی
  • تعداد مشاهده: 296
دانلود فایل این مقاله

نویسندگان

زهرا سعیدی فر

دکترای بیابان زدایی، بخش تحقیقات بیابان، موسسه تحقیقات جنگلها و مراتع کشور، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی، تهران، ایران

محمد خسروشاهی

دانشیار بخش تحقیقات بیابان، موسسه تحقیقات جنگل ها و مراتع کشور، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی، تهران، ایران

عادل جلیلی

استاد بخش تحقیقات گیاه شناسی، موسسه تحقیقات جنگل ها و مراتع کشور، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی، تهران، ایران

سمانه رضوی زاده

استادیار بخش تحقیقات بیابان، موسسه تحقیقات جنگل ها و مراتع کشور، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی، تهران، ایران

فاطمه درگاهیان

استادیار بخش تحقیقات بیابان، موسسه تحقیقات جنگل ها و مراتع کشور، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی، تهران، ایران

سمیرا زندی فر

استادیار بخش تحقیقات بیابان، موسسه تحقیقات جنگل ها و مراتع کشور، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی، تهران، ایران

سکینه لطفی نصب اصل

استادیار بخش تحقیقات بیابان، موسسه تحقیقات جنگل ها و مراتع کشور، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی، تهران، ایران

آزاده گوهردوست

محقق بخش تحقیقات بیابان، موسسه تحقیقات جنگل ها و مراتع کشور، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی، تهران، ایران

سارا تیموری

استادیار بخش تحقیقات صنوبر، موسسه تحقیقات جنگل ها و مراتع کشور، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی، تهران، ایران

محمد فیاض

استادیار بخش تحقیقات مرتع، موسسه تحقیقات جنگل ها و مراتع کشور، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی، تهران، ایران

چکیده

طی سال های اخیر جریانات خروجی از حوضه کارون بزرگ به خصوص در محدوه درون استان خوزستان با افت شدیدی رو به رو شده است. هدف از این مطالعه بررسی اثر عوامل اقلیمی و خشکسالی بر روی رواناب ورودی و خروجی حوضه کارون در دو بخش درون استان خوزستان و محدوده حوضه در خارج استان بود. نتایج نشان دهنده شروع تغییرات نامطلوب عوامل اقلیمی طی دو دهه آخر این مطالعه می باشد به طوری که طی این دوره به خصوص ده سال اخیر مطالعه شاهد کاهش زیادی در میزان بارش نسبت به دهه قبل آن در حوضه کارون رخ داده است.. تغییرات دماهای میانگین، حداقل و حداکثر، تبخیر و خشکسالی نیز طی دو دهه اخیر افزایشی بوده است. همچنین نتایج مربوط به میزان اثر پارامترهای اقلیمی بر دبی حوضه کارون بزرگ نشان داد در محدوده داخل استان خوزستان ۸۳ درصد تغییرات دبی خروجی توسط پارامترهای اقلیمی (بهترتیب شامل بارش، خشکسالی و دمای حداکثر) تحت تاثیر قرار گرفته است و در محدوده حوضه در خارج استان خوزستان ۸۲ درصد تغییرات دبی، ناشی از پارامترهای اقلیمی (به ترتیب شامل بارش، دمای حداکثر و خشکسالی) می باشد. این درحالی است که جریانات سطحی حوضه طی دهه اخیر نسبت به سایر دهه ها شرایط بحرانی تر داشته است و در خارج استان خوزستان (ورودی به استان) کاهش حدود ۲۷ درصدی و در داخل استان و خروجی حوضه کاهش ۴۴ درصدی داشته است. با توجه به اثر کم و بیش یکسان اقلیم بر هردو محدوده می توان این تغییرات و کاهش شدید را به وجود عامل دیگری از جمله مدیریت سرزمین و عوامل انسانی نسبت داد.

کلیدواژه ها

دبی, خوزستان, دما, شاخص خشکسالی پالمر, خروجی حوضه

اطلاعات بیشتر در مورد COI

COI مخفف عبارت CIVILICA Object Identifier به معنی شناسه سیویلیکا برای اسناد است. COI کدی است که مطابق محل انتشار، به مقالات کنفرانسها و ژورنالهای داخل کشور به هنگام نمایه سازی بر روی پایگاه استنادی سیویلیکا اختصاص می یابد.

کد COI به مفهوم کد ملی اسناد نمایه شده در سیویلیکا است و کدی یکتا و ثابت است و به همین دلیل همواره قابلیت استناد و پیگیری دارد.