تحلیل برخی از فرایندهای واجی در گویش اورامی شمال ایران در چارچوب واج شناسی زایشی و نظریه بهینگی (مطالعه موردی: گویش عبدالملکی)

  • سال انتشار: 1400
  • محل انتشار: فصلنامه مطالعات زبان و گویش های غرب ایران، دوره: 9، شماره: 4
  • کد COI اختصاصی: JR_JLW-9-4_004
  • زبان مقاله: فارسی
  • تعداد مشاهده: 299
دانلود فایل این مقاله

نویسندگان

رضا قنبری عبدالملکی

استادیار گروه زبان و ادبیات فارسی، دانشکده ادبیات و علوم انسانی، دانشگاه دامغان، دامغان، ایران.

آیلین فیروزیان پور اصفهانی

استادیار گروه زبان شناسی همگانی، دانشکده ادبیات و علوم انسانی، دانشگاه دامغان، دامغان، ایران

چکیده

یکی از مهمترین گویش­های اورامی در خارج از جغرافیای اورامان، گویش عبدالملکی است که گویشوران آن در بخش ساحلی میانکاله شهرستان بهشهر سکونت دارند. این گویش به دلیل دور افتادن از خاستگاه خود یعنی اورامان لهون، تا حدودی با سایر گویش­های اورامی که اکنون در استان کرمانشاه رایج­اند، تفاوت دارد. هدف مقاله حاضر، آن است که پس از بررسی و توصیف ساختمان هجایی گویش عبدالملکی، برخی از فرایندهای واجی آن در واژه­های مشترک با فارسی معیار را مورد تحلیل قرار داده و قاعده مخصوص هر یک را ارائه دهد. روش مطالعه حاضر، توصیفی- تحلیلی است و داده­ها در چارچوب واج­شناسی زایشی و نظریه بهینگی تحلیل شده­اند. برخی از مهم­ترین یافته­های این پژوهش از این قرارند: ۱. ساختمان هجایی گویش عبدالملکی از هشت هجا تشکیل شده است؛ ۲. در ابتدای هجا می­تواند خوشه همخوانی وجود داشته باشد؛ ۳. فرایندهای واجی همگونی، ناهمگونی، حذف، درج، تضعیف و قلب در این گویش فعال است؛ ۴. توالی دو همخوان /n/ و /d/ در گفتار به کار نمی­رود؛ ۵. در تحلیل فرایند قلب، سه محدودیت linearity، SCL، و SSP دخیل­اند؛ ۶. در فرایند تضعیف، محدودیت کم کوشی بر تمام محدودیت­ها اولویت دارد.

کلیدواژه ها

گویش اورامی, نظریه بهینگی, ساختمان هجایی, فرایندهای واجی, حذف, تضعیف

اطلاعات بیشتر در مورد COI

COI مخفف عبارت CIVILICA Object Identifier به معنی شناسه سیویلیکا برای اسناد است. COI کدی است که مطابق محل انتشار، به مقالات کنفرانسها و ژورنالهای داخل کشور به هنگام نمایه سازی بر روی پایگاه استنادی سیویلیکا اختصاص می یابد.

کد COI به مفهوم کد ملی اسناد نمایه شده در سیویلیکا است و کدی یکتا و ثابت است و به همین دلیل همواره قابلیت استناد و پیگیری دارد.