تحلیل تغییرات کانون های گردوغبار داخلی ایران در بیست سال اخیر
- سال انتشار: 1400
- محل انتشار: فصلنامه جغرافیا و برنامه ریزی، دوره: 25، شماره: 78
- کد COI اختصاصی: JR_GEOP-25-78_018
- زبان مقاله: فارسی
- تعداد مشاهده: 293
نویسندگان
دکتری تخصصی، سازمان جنگل ها، مراتع و آبخیزداری کشور
کارشناسی ارشد، سازمان جنگل ها، مراتع و آبخیزداری
کارشناس ارشد، سازمان جنگل ها، مراتع و آبخیزداری
چکیده
در کشور ایران با توجه به شرایط بیابانی همواره وجود کانون های گردوغبار موجب آلودگی هوا و کاهش کیفیت زندگی ساکنین در مجاور این کانون ها شده است. در سال های اخیر در خصوص برخی از کانون ها ابهاماتی در خصوص افزایش شدت تولید گردوغبار به وجود آمده است. در این پژوهش با استفاده از محصول عمق اپتیکی سنجنده MODIS که غلظت گردوغبار معلق در اتمسفر را نشان می دهد و براساس فراوانی و میانگین های سالانه، موقعیت کانون های گردوغبار در داخل کشور شناسایی شد و سپس روند تغییرات زمانی هر یک از کانو ن ها به تفکیک مورد بررسی قرار گرفت.براساس نتایج به دست آمده از میانگین فراوانی های سالانه گردوغبار در سه دوره مطالعاتی ۲۰۰۰-۲۰۰۶، ۲۰۰۷-۲۰۱۲ و ۲۰۱۳-۲۰۱۸ در سطح کشور ایران حدود ۳۳ کانون گردوغبار شناسایی شد که با در نظر گرفتن کانون های مجاور هم روند تغییرات ۲۴ کانون مورد بررسی قرار گرفت. براساس نتایج حدود نیمی از مساحت مناطق بدون گردوغبار به مناطق دارای گردوغبار با فراوانی های مختلف و همچنین حدود نیمی از مساحت کانون های با فراوانی خیلی زیاد نیز به سایر کانون های با شدت کمتر تبدیل شده اند. همچنین بیشترین نوسانات در شدت گردوغبار در منطقه سیستان، جازموریان، جنوب شرق سمنان، آذربایجان شرقی، زنجان و استان خوزستان صورت گرفته است. نتایج تحقیق نشان می دهد علی رغم وضعیت اقلیمی نسبتا یکسان، روند تغییرات در این کانون ها از الگوی مشابهی تبعیت نمی کند و روند تغییرات غبارخیزی در کانو های داخلی کشور تحت تاثیر عوامل پیچیده انسانی و غیر انسانی متغیر می-باشد. با استفاده از نتایج این تحقیق این امکان فراهم می گردد اطلاعات نسبتا جامعی از روند تغییرات کانون های داخلی فراهم آید و وضعیت غبارخیزی کانون ها در آینده قابل پیش بینی گردد.کلیدواژه ها
کانون گردوغبار, تصاویر ماهواره ای, AOD, فراوانی وقوع, انحراف استاندارداطلاعات بیشتر در مورد COI
COI مخفف عبارت CIVILICA Object Identifier به معنی شناسه سیویلیکا برای اسناد است. COI کدی است که مطابق محل انتشار، به مقالات کنفرانسها و ژورنالهای داخل کشور به هنگام نمایه سازی بر روی پایگاه استنادی سیویلیکا اختصاص می یابد.
کد COI به مفهوم کد ملی اسناد نمایه شده در سیویلیکا است و کدی یکتا و ثابت است و به همین دلیل همواره قابلیت استناد و پیگیری دارد.