بررسی روند تغییرات زمانی- مکانی بارش پاییزه شمال غرب کشور
- سال انتشار: 1400
- محل انتشار: فصلنامه پژوهشهای تغییرات آب و هوایی، دوره: 2، شماره: 8
- کد COI اختصاصی: JR_CCR-2-8_005
- زبان مقاله: فارسی
- تعداد مشاهده: 185
نویسندگان
استادیار گروه جغرافیا، واحد تبریز، دانشگاه آزاد اسلامی، تبریز، ایران
استادیار اقلیم شناسی، دانشگاه سید جمال الدین اسدآبادی، همدان، ایران
دانش آموخته کارشناسی ارشد اقلیم شناسی شهری، دانشگاه تبریز.تبریز. ایران
دانش آموخته کارشناسی ارشد ژئومورفولوژی در برنامه ریزی محیطی، دانشگاه حکیم سبزواری. سبزوار. ایران
چکیده
بارش مهم ترین متغیر آب شناختی است که پیوند میان جو و فرآیندهای سطحی را برقرار میسازد. سه چهارم گرمای جو حاصل آزادسازی گرمای نهان تبخیر است. لذا پهنه بندی اقلیمی بارش فصل پاییز جهت دستیابی به توسعه همه جانبه در ابعاد مختلف مکانی-زمانی ضروری میباشد. برای این منظور از دادههای روزانه فصل پاییز در ۲۱ ایستگاه سینوپتیک منطقه مورد مطالعه با دوره آماری مشترک ۳۲ (۱۹۸۹-۲۰۱۸) مورد واکاوی قرار داده است. بعدازآن که دادههای مفقودی به روش جرم مضاعف توسط نرمافزار (spss) بازسازی و تکمیل گردید، این دادهها وارد محیط (EXCEL) شده و ماتریسی به صورت آرایهای به حالت R با ابعاد ۲۱×۳۴۹۱ تهیه شد. در این تحقیق برای اطلاع از وضعیت نرمال بودن دادهها از آزمون کلموگروف-اسمیرنوف و روند تغییرات آنها از آزمون من-کندال با نرم افزار (MINITAB) استفاده شده است. پس از هنجار سازی، یک تحلیل عاملی با چرخش متعامد واریماکس بر روی آرایه بهنجار شده، اعمال گردید و مشخص شد درمجموع بیش از ۱۶/۶۸ درصد پراش دادهها توسط اقلیم بارش پاییزه منطقه توجیه میشود؛ که از میان عوامل، عامل اول ۶۱ درصد و عامل دوم ۷ درصد مهمترین مقادیر پراش دادهها را بیان می کند. با انجام تحلیل خوشهای سلسله مراتبی و با روش ادغام وارد بر روی ماتریس نمرات عاملها، دو ناحیه اصلی و خرده ناحیه بارشی شناسایی شدند. این نواحی عبارت اند از: نواحی پربارشی و نواحی بارشی متوسط؛ بنابراین می توان گفت سهم بارش پاییزه حاصل از سامانههای محلی (بارش همرفتی، کوهستانی، جبهههای محلی و...) و عوامل مکانی(عرض جغرافیایی، موقعیت نسبی ایستگاهها و...) در بخش جنوب غربی بیشتر است؛ و بخشهای جنوب غربی به خصوص ایستگاه پیرانشهر بیشینهی بارش افزونتر از سامانههای همدید را دریافت می کند. همچنین زمان وقوع بیشینه بارش فصل پاییز در نواحی بارشی متوسط شمال غرب حاصل از سامانه های همدید و عوامل مکانی در ماه نوامبر در نیمه جنوب غربی رخ میدهد.کلیدواژه ها
آ: آزمون کلموگروف اسمیرنوف, تحلیل عاملی, خوشه بندی سلسله مراتبی, شمال غرب ایراناطلاعات بیشتر در مورد COI
COI مخفف عبارت CIVILICA Object Identifier به معنی شناسه سیویلیکا برای اسناد است. COI کدی است که مطابق محل انتشار، به مقالات کنفرانسها و ژورنالهای داخل کشور به هنگام نمایه سازی بر روی پایگاه استنادی سیویلیکا اختصاص می یابد.
کد COI به مفهوم کد ملی اسناد نمایه شده در سیویلیکا است و کدی یکتا و ثابت است و به همین دلیل همواره قابلیت استناد و پیگیری دارد.