بررسی نقش سلسله سامانی در شکل گیری هویت ایرانی - اسلامی

این مقاله با مفروض گرفتن نقش نهاد سیاست و حکومت (هیات حاکمه) در ادوار مختلف تاریخی در شکل دادن به هویت فرهنگی هر جامعه، به نقش آفرینی سلسله سامانی در نوزایی فرهنگ و هویت ایرانی در قرون سوم و چهارم هجری قمری پرداخته است.برون داد این نوشتار بر این مبنا قرار گرفته است که سامانیان به عنوان سومین سلسله ایرانی تبار در مقطع زمانی انتقال قدرت سیاسی از امویان به عباسیان توانستند با جلب اعتماد دستگاه خلافت عباسی، قدرت را در بخش هایی از ایران به دست گیرند و با در پیش گرفتن رویکردی مبتنی بر مدارای سیاسی و تساهل فرهنگی و اندیشه ای، زمینه ساز ظهور عصری زرین در تاریخ تحولات فرهنگی و اجتماعی ایران شدند که نوزایی فرهنگی و هویتی ایرانیان از پیامدهای اصلی این سیاست به شمار می رود.نزدیک نمودن ساختار سیاسی اداری حکومت به سان دوره ساسانی، اهمیت دادن به زبان فارسی در دربار و حمایت مادی و معنوی از ادبیان و شعرا و حماسه پردازان فارسی گوی، سعی بلیغ در متوجه نمودن هنرمندان نسبت به الگوها و شیوه های طراحی و اجرای هنرهای ایرانی و استمرار کاربرد آنها از مهمترین اقداماتی است که امیران سامانی از خود به یادگار گذاشتند. بر اثر همین اقدامات و ماحصل توجه سامانیان به غنای فرهنگی و تمدنی ایران، شاهد شکل گیری سمت و سوی جدیدی در تاریخ تحولات فرهنگی و هویتی ایران هستیم که با گذر از دوره های سکون و تهاجم تمدن برانداز (مغولان) سرانجام فرهنگ و هویت ایرانی را ابعاد جدید بخشید.با توجه به گذشته نگر بود موضوع تحقیق، این مقاله با محور قرار دادن روش تاریخی و توصیف رخدادها و تحولات محدوده زمانی موضوع (قرون سوم و چهارم هجری) به انجام رسیده است.

کلیدواژه ها:

فرهنگ ، هویت ، هویت ملی ، سلسله سامانی ، ایران.