نقد معماری مسجد گوهرشاد مشهد بر اساس متون دینی

  • سال انتشار: 1400
  • محل انتشار: اولین همایش ملی علوم انسانی وحکمت اسلامی
  • کد COI اختصاصی: NCHIW01_268
  • زبان مقاله: فارسی
  • تعداد مشاهده: 567
دانلود فایل این مقاله

نویسندگان

فائزه لطفی الوار

دانشجوی کارشناسی ارشد موسسه آموزش عالی جهاد دانشگاهی خوزستان

حامد حیاتی

استاد یار دانشگاه آزاد اسلامی واحد اهواز، ایران

چکیده

بیان مسئله: در منابع معماری، مسجد گوهرشاد، مسجدی متمایز توصیف شده است. مسجد گوهرشاد بر اساس کارکرد عبادی که در جوار بارگاه امام رضا (علیه السلام) و ویژگیهای معمارانه ی آن، به یکی از کانونهای معنوی وگردشگری مذهبی تبدیل شده است. تمایز این مسجد از مساجد هم دوره ی خود یا مساجد با قدمت تاریخی بیشتر به همین دلیل است. طی سالهای اخیر پیرامون طراحی و معماری مسجد، رویکردهای مختلفی شکل گرفته است که از طیفی سنتی تا نوآورانه را شامل میشوند. بدیهی است که برای پاسخگویی به این مسئله و ارزیابی نتایج کالبدی حاصل از رویکردهای مذکور، یکی از شایسته ترین منابع، آموزه های دین اسلام است که مسجدسازی در بستر آن تعریف شده است و لذا برای این مهم، به بررسی آیات و روایات پرداخته شده است.هدف: هدف از این پژوهش آن است که با بررسی تحلیلی و گونه شناسی مصادیق طراحی شده (مسجد گوهرشاد)، میزان انطباق آن ها با متون دینی مرتبط را مورد بررسی قرار دهد و الگوهای نزدیکتر به این مبانی را مشخص کرده و در نهایت راهکارهایی برای طرحهای آتی ارائه نماید.روش پژوهش: روشی که برای این امر از آن بهره گیری شده است روش تحلیل مضمونی است که مبتنی بر تحلیل تفسیری محقق می باشد.نتیجه گیری: بر اساس بررسیهای صورت گرفته در مسجد گوهرشاد مشهد، توجه به آموزه ها و مفاهیم دینی در میان گونه مساجد سنتی، قوی و ملموس بوده و اکثریت آن ها دارای تطبیق و هماهنگی با مفاهیم تعالی مطرح شده دراسناد دینی است. تحلیلها نشان می دهد که در یازده مضمون نام برده شده، ویژگیهای طراحی مسجد جز در موارد مقیاس انسانی و تمرکز بر محور قبله، منطبق بر معیارهای دینی است. در مسجد گوهرشاد مشهد شاهد افزایش ظرفیت نمازگزاران به سبب طراحی خاص شبستان و محدود بودن تزیینات به کاشیکاریها هستیم.

کلیدواژه ها

مسجدگوهرشاد، آموزه های اسلامی، معماری، هندسه، شبستان

مقالات مرتبط جدید

اطلاعات بیشتر در مورد COI

COI مخفف عبارت CIVILICA Object Identifier به معنی شناسه سیویلیکا برای اسناد است. COI کدی است که مطابق محل انتشار، به مقالات کنفرانسها و ژورنالهای داخل کشور به هنگام نمایه سازی بر روی پایگاه استنادی سیویلیکا اختصاص می یابد.

کد COI به مفهوم کد ملی اسناد نمایه شده در سیویلیکا است و کدی یکتا و ثابت است و به همین دلیل همواره قابلیت استناد و پیگیری دارد.