بررسی موارد ارزشی شهر اسلامی

می توان گفت که شهرسازی اسلامی مفهوم خاصی از شهر را ارائه می دهد. در این مفهوم ارزش ها و نگرش های اسلامی تجلی می یابد و این ارزش ها و نگرش ها در ساخت عناصر شهری متبلور می شود. در شکل گیری و نحوه استقرار شهر اسلامی وچگونگی روابط اجزای تشکیل دهنده آن اصول سلسله مراتب، کثرت، وحدت، تمرکز و عدم تمرکز، تجمع، تباین، تناسب و...حاکم است. در این بین اصل وحدت و توحید الهی سرچشمه تمامی اصول و ویژگی های به کار گرفته شده در شهر های اسلامی است. عالی ترین نمونه تجلی وحدت در کالبد و اجتماع شهر های ایرانی اسلامی مربوط به دوران صفویه است. شهر دوره صفویه نه تنها دارای ارزشهای غنی معماری و شهرسازی بوده است بلکه نشان دهنده هویت یک جامعه ایرانی و اسلامی می باشد. اما رشد شهرنشینی سالهای اخیر، توسعه شهر ها را به دنبال داشته است. نکته شاخص در بسیاری از این شهر های توسعه یافته ، دو فاز شدن آنها با تمایز بخش قدیم و بخش امروزی این شهر ها از یکدیگر است. این در حالی است که تبعیت بخش امروزی شهراز شرایط روز اجتناب ناپذیر است. در نتیجه شرایط نا متعادل، خود را به وضوح در کالبد شهر و زندگی اجتماعی مردم نشان می دهد. برای برون رفت از تفرق هایی که امروزه مبتلا به شهر های ما شده اند و بازگشت به وحدت و یکپارچگی شهری به عنوان مهمترین اصل شهر های ایرانی- اسلامی، تحقیق ژرف در آثار گذشته به منظور یافتن اصول وحدت دهنده کالبدی برای ساخت و ساز شهر ها، ضروری و با ارزش است. بدین منظور هدف اصلی این تحقیق بررسی شاخص های شهرهای اسلامی، با استفاده ازروش توصیفی- تحلیلی می باشد.

کلیدواژه ها:

شهرسازی اسلامی ، شهر اسلامی ، ارزش های شهری ، طراحی شهری