بررسی تطبیقی حکمت توکل -توحید افعالی - در اندیشه غزالی و مثنوی مولانا

  • سال انتشار: 1400
  • محل انتشار: اولین همایش ملی علوم انسانی وحکمت اسلامی
  • کد COI اختصاصی: NCHIW01_076
  • زبان مقاله: فارسی
  • تعداد مشاهده: 370
دانلود فایل این مقاله

نویسندگان

فریدون طهماسبی

استادیارزبان و ادبیات فارسی دانشگاه آزاداسلامی واحدشوشتر

عاشور حسن زاده عرب

دانشجوی دکتری زبان و ادبیات فارسی دانشگاه آزاداسلامی واحدشوشتر

چکیده

مهمترین اصولی که در مطالعه تطبیقی مد نظر قرار میگیرد توجه به شیوه برخورد با مسائل و موضوعات است البته بررسی تطبیقی به معنای انطباق نیست. حال اگر »حکمت« را جدا از مفهوم و معنای لفظی آن یعنی بازدارندگی و در منظور و معنای نهادن امور در جایگاه خود بدانیم می توان آن را با معنای »توکل« که واگذاری امور به خدا و اعتماد به او است را به طورجامع تر مطابق با مفهوم توحید قرار دارد. زیرا توکل از نظر ساخت معنایی، نزدیکترین رابطه و خویشاوندی را با توحید دارد .و بطور کلی از دیدگاه عرفا توکل صحیح در مقام توحید افعالی دست میدهد و مرتبه پس از آن فراتر رفتن ازتوکل است. غزالی توکل را به لحاظ نظری غامض و به لحاظ عملی مشکل میداند. مولوی نیز کمتر کسی را در توکل ماهر میداند. همان طور که تفکیک جنبه ی نظری و عملی حکمت از یکدیگر بسیار دشوار است به همان میزان بسط مفهومی موضوع توکل در عرفان مولانا و غزالی از دیدگاه توحید افعالی با وجود تفاوتها در منظر و جهت کار آسانی نیست . به همین دلیل در این پژوهش سعی شده به شباهتها و تمایزات موجود اشاره و مصداق بارز مقوله تاثیرپذیری و تاثیرگذاری علما ودانشمندان در بیان افکار و عقاید بر یکدیگر بررسی گردد.

کلیدواژه ها

حکمت، توحید ،توکل ،غزالی ، مولانا، مثنوی

مقالات مرتبط جدید

اطلاعات بیشتر در مورد COI

COI مخفف عبارت CIVILICA Object Identifier به معنی شناسه سیویلیکا برای اسناد است. COI کدی است که مطابق محل انتشار، به مقالات کنفرانسها و ژورنالهای داخل کشور به هنگام نمایه سازی بر روی پایگاه استنادی سیویلیکا اختصاص می یابد.

کد COI به مفهوم کد ملی اسناد نمایه شده در سیویلیکا است و کدی یکتا و ثابت است و به همین دلیل همواره قابلیت استناد و پیگیری دارد.