تعالی حقوق در پرتو حکمت اسلامی

انسان برای جلوگیری از هرج و مرج و ناامنی اقدام به تصویب قوانین و مقرراتی نمود که با مشخص کردن حقوق و تکالیفشان بر جامعه حکم فرما باشد. اما در جوامع اسلامی این قانونگذاری نباید برخلاف قانون الهی باشد. یکی از مهم ترین مبانی که خاستگاه اختلاف میان مکاتب حکمت اسلامی در زمینه ی سعادت فردی و اجتماعی به شمار می آید مسئله تعالی حقوق در نظام های ارزشی اجتماعی و فردی است. به نظر می رسد یکی از راه های تعالی حقوق در جوامع اسلامی، علم همراه با عمل یا همان حکمت است، چراکه حکمت به معنای شناخت راهبردی پدیده هاست. به عبارت دیگر همان علم یقینی، حقیقی و ماهوی نسبت به یک پدیده، حکمت تلقی می شود. بدین منظور، مقاله حاضر با هدف شناسایی تاثیر حکمت اسلامی در رشد و تعالی حقوق چگونه محقق می گردد؟ بررسی ها نشان از آن است همانگونه که حکمت اسلامی، رفتارهای ارادی در مسیر سعادت انسانها است و از مفاد خوب و بد برخوردار است و درباره باید ها و نباید ها کلی و مطلق است، در رفع تعارض قوانین با روش حکمت اسلامی چه بر منطق دینی و چه از دیدگاه امانیستی(بینش انسان محوری) به جهت تکیه بر فطریات بشری در فهم کلام و متن، مولفه ای بارز از قدرت نرم محسوب میگردد. حکمت اسلامی می تواند وسیله ای برای وصول سهل تر و آسانتر حق، تحقق نسبی از طریق وضع قوانین و مقررات کارآمد و رفع تعارض میان آنها باشد.

کلیدواژه ها:

حکمت ، حکمت اسلامی ، حق ، تعالی حقوق