مسروره مختاری - دانشیار گروه زبان و ادبیات فارسی، دانشکده علوم انسانی، دانشگاه محقق اردبیلی، اردبیل، ایران
رقیه ارشقی عیسی لو - دانش آموخته زبان و ادبیات فارسی، دانشگاه محقق اردبیلی، دبیر آموزش و پرورش ناحیه یک اردبیل

حضرت علی(ع) شخصیتی فرا زمان و فرا مکان هستند؛ از این رو مطالعه در انواع مختلف ادبی باعث می شود ساحت های دیگری از شخصیت وجودی ایشان مشخص شده و به جامعه جهانی معرفی شود. حضرت علی(ع)، ابر مرد تاریخ بشریت همواره مورد توجه ادبای بزرگ فارسی زبان بوده اند؛ آنان با ابراز عشق و ارادت، دیوانه ای خود را با ستایش و توصیف ایشان مزین کرده اند. از جمله آثار مهم در این زمینه دو منظومه حماسی-دینی علینامه و حمله حیدری است که مقاله حاضر با استفاده از روش تحلیلی-توصیفی و با استفاده از منابع کتابخانه ای، بازتاب سیمای حضرت علی(ع) را در این دو منظومه بررسی کرده است. حاصل پژوهش نشان می دهد؛ علینامه ربیع با تاکید بر اعتقادات شیعی، از لحاظ توصیف و تصویرگری ارزشمند است. وی با اهتمام به توصیف و بیان برتری و فضایل امام علی(ع)، با اشاره به آیات قرآنی و احادیث، سخن خود را مستند کرده و در مقام دفاع از حقانیت ایشان برآمده است. حمله حیدری راجی، از برجسته ترین حمله های حیدری نوشته شده در سده های مختلف است. این منظومه در عهد قاجار که دوره رسمیت یافتن مذهب تشیع و تقویت آن در ایران است، در ذکر سیره پیامبر(ص) و توصیف زندگی و رشادت های علی(ع) سروده شده است.

حماسه دینی، سیمای علی(ع)، تشیع، علینامه، حمله حیدری راجی کرمانی