شبیه سازی اثر تغییر اقلیم بر عملکرد و کارایی مصرف آب سیب زمینی (Solanum tuberosum L.) در اردبیل

  • سال انتشار: 1400
  • محل انتشار: فصلنامه علوم و تکنولوژی محیط زیست، دوره: 23، شماره: 6
  • کد COI اختصاصی: JR_ESTJ-23-6_008
  • زبان مقاله: فارسی
  • تعداد مشاهده: 191
دانلود فایل این مقاله

نویسندگان

آتوسا شفارودی

دکتری، گروه زراعت و اصلاح نباتات، دانشگاه محقق اردبیلی، اردبیل، ایران. (مسوول مکاتبات)

عبدالقیوم قلی پوری

دانشیار، گروه زراعت و اصلاح نباتات، دانشگاه محقق اردبیلی، اردبیل، ایران.

برومند صلاحی

استاد، گروه اقلیم شناسی، دانشگاه محقق اردبیلی، اردبیل، ایران.

چکیده

زمینه و هدف: تغییر اقلیم باعث تغییراتی در الگوهای بارش، دما و مقدار آن­ها می­شود و این تغییرات می­تواند عملکرد گیاهان را تحت تاثیر قرار دهد. در این مطالعه، به بررسی کارایی مدل DSSAT در شبیه­سازی عملکرد غده و کارایی مصرف آب گیاه سیب زمینی تحت تغییر اقلیم آینده، در تیمارهای مختلف کم آبیاری و رقم به عنوان یک راهکار سازگاری، پرداخته شد. روش بررسی: به این منظور از داده­های تولیدی بارش، دمای حداقل و حداکثر مدل ریزمقیاس نمایی آماری LARS-WG۵ با استفاده از مدل گردش عمومی HadCM۳ و تحت سناریوی A۱B در دوره­های آتی ۲۰۴۰-۲۰۱۱، ۲۰۷۰-۲۰۴۱ ،۲۱۰۰-۲۰۷۱ و دوره پایه ۲۰۱۶-۱۹۸۸ استفاده شد. برای شبیه­سازی رشد و عملکرد سیب زمینی نیز از مدل DSSAT و زیر مدل SUBSTOR-Potato استفاده شد. قبل از استفاده، توسط داده­های مزرعه­ای جمع­آوری شده از مرکز تحقیقات کشاورزی و منابع طبیعی اردبیل، واسنجی و صحت­سنجی انجام شد. سپس مقادیر عملکرد غده و کارایی مصرف آب در دوره­های آتی، برای این مطالعه تحت سه تیمار آبیاری کامل به عنوان تیمار شاهد (FI)، آبیاری گیاه به میزان ۱۵ درصد کمتر از تیمار شاهد (LI۱) و آبیاری گیاه به میزان ۳۰ درصد کمتر از تیمار شاهد (LI۲) با پنج رقم سیب زمینی (آگریا (عرف منطقه)، کایزر، ساوالان و کلون­های ۱-۳۹۷۰۸۱ و ۱۰-۳۹۷۰۸۲ با ۳ تکرار و در دو سال زراعی ۹۵ و  ۱۳۹۴ شبیه­سازی شد. یافته­ها:  با توجه به نتایج، تحت سناریوی A۱B در سطوح آبیاری  FI و LI۱، برای دوره ۲۰۴۰ و ۲۰۷۰ نسبت به دوره پایه، مقادیر عملکرد غده و کارایی مصرف آب شبیه­سازی شده بیشترین درصد افزایش را نشان دادند. همچنین با انتخاب ارقام ساوالان، ۱-۳۹۷۰۸۱ و ۱۰-۳۹۷۰۸۲ بیشترین افزایش برای مقادیر عملکرد غده و کارایی مصرف آب برای دوره­های ۲۰۴۰ و ۲۰۷۰ شبیه ­سازی شد. بحث و نتیجه­گیری: همانطور که نتایج نشان می­دهد، کاهش درصد کمتر عملکرد در تیمارهای کم آبیاری نسبت به آبیاری کامل، در دوره­های آتی نسبت به دوره پایه موید امکان جایگزینی تیمار کم آبیاری (LI۱) به جای تیمار آبیاری کامل (FI) می­باشد. در نتیجه تیمار آبیاری به میزان ۱۵ درصد کمتر از آبیاری کامل، جهت آبیاری مزارع سیب زمینی با توجه به اهمیت حفظ و صرفه­جویی منابع آب در دوره­های آتی با تغییر اقلیم توصیه می­گردد.

کلیدواژه ها

سناریوهای انتشار, LARS-WG, SUBSTOR-Potato, HadCM۳

اطلاعات بیشتر در مورد COI

COI مخفف عبارت CIVILICA Object Identifier به معنی شناسه سیویلیکا برای اسناد است. COI کدی است که مطابق محل انتشار، به مقالات کنفرانسها و ژورنالهای داخل کشور به هنگام نمایه سازی بر روی پایگاه استنادی سیویلیکا اختصاص می یابد.

کد COI به مفهوم کد ملی اسناد نمایه شده در سیویلیکا است و کدی یکتا و ثابت است و به همین دلیل همواره قابلیت استناد و پیگیری دارد.