هما نوغان کار
جواد بذرافشان
سمیه حجابی

طبق مطالعات مرکز پیش بینی و تحقیقات اقلیم هدلی HCCPR)‎) پیش بینی شده است که به دلیل گرمایش جهانی در قرن ??، خشکسالی های فراگیر و شدید، زندگی میلیون ها نفر در سراسر کره زمین را تهدید خواهدکرد. تحقیقات نشان داده است که مساحت تحت تاثیر خشکسالی های استثنایی در ایران طی قرن بیستم افزایش یافته است. مطالعه حاضر برای پاسخ به این پرسش انجام شده است که در صورت بروز تغییر اقلیم در قرن ??، واکنش اقلیم های مختلف ایران به رخداد خشکسالی چه خواهد بود؟ بدین منظور، ابتدا متغیرهای بارندگی و میانگین دمای ماهانه اقلیم آینده ایستگاه های منتخب کشور (معرف اقلیم های مختلف ایران شامل شش ایستگاه بندرانزلی، گرگان، بوشهر، تهران، مشهد و زاهدان) با استفاده از ریزمقیاس نمایی آماری مدل گردش عمومی CGCM? تحت دو سناریوی A?B و A? به روش ضریب تغییر (CF)‎ تولید شد. در مرحله بعد، یک شاخص معرف خشکسالی کشاورزی، یعنی شاخص اکتشاف خشکسالی تعدیل شده (مبتنی بر داده های بارندگی و دما) برای دوره پایه (????-????) و دوره آتی ????-???? تحت هر دو سناریوی انتشار در ایستگاه های منتخب محاسبه شد. سپس، تحلیل احتمالاتی مشخصه های خشکسالی در دوره های پایه و تغییر اقلیم اجرا و مقایسه شد. نتایج نشان داد که در دوره ????-????، احتمال وقوع تداوم و شدت معین خشکسالی ها در کلیه ایستگاه های تحت بررسی افزایش می یابد. همچنین، مشخص شد که حساسیت اقلیم های حدی (فراخشک و بسیار مرطوب) نسبت به پدیده گرمایش جهانی بیشتر از اقلیم های میانی (خشک، نیمه خشک و مدیترانه ای)

ریزمقیاس نمایی آماری, سناریوهای گرمایش جهانی, خشکسالی, RDI تعدیل شده