فرهاد شکوهی فر - پژوهشکده علوم گیاهی، دانشگاه فردوسی مشهد، مشهد، ایران
مصطفی مطلبی - گروه زیست فناوری مولکولی گیاهی، پژوهشکده زیست فناوری کشاورزی، پژوهشگاه ملی مهندسی ژنتیک و زیست فناوری، تهران، ایران
محمدرضا زمانی - گروه زیست فناوری مولکولی گیاهی، پژوهشکده زیست فناوری کشاورزی، پژوهشگاه ملی مهندسی ژنتیک و زیست فناوری، تهران، ایران

بیان موقت یک روش سریع و آسان در آنالیز بیان پروموتر است. این روش تحت تاثیر موقعیت ورود تراژن در ژنوم واقع نمی شود، زیرا این نکته می تواند بیان تراژن را در روش انتقال دایمی تحت تاثیر قرار دهد. بیان موقت از راه های مختلف نظیر: اگرواینفیلتراسیون، ریزپرتابی و وکتورهای ویروسی قابل انجام است. بیان موقت مبتنی بر اگروباکتریوم کارآیی بالا و قابل قبول در آنالیز بیان تراژن، خاموشی ژن، برهمکنش پاتوژن-میزبان، پروتئین-پروتئین ها، توالی های تنظیمی-عوامل نسخه برداری استفاده شده است. به منظور آنالیز عناصر تنظیمی یک وکتور حامل، یک ژن گزارشگر تحت کنترل یک پروموتر رایج مورد نیاز است تا برای استاندارد نمودن سطح بیان مورد استفاده قرار گیرد. پژوهش حاضر، با هدف ساخت یک وکتور شاهد بر اساس توالی دو وکتور والدی به نام های pGPTV و pCAMBIA۳۳۰۱ طراحی و انجام شده است. وکتور ساخته شده به نام pGCGi دارای یک ژن گزارشگر GUS اینترون دار است که تحت کنترل پروموتر CaMV ۳۵S قرار گرفته است. سنجش فعالیت آنزیم بتاگلوکورونیداز در سلول های اگروباکتریوم عدم بیان پروکاریوتی ژن گزارشگر را تایید نمود. آنالیز عملکرد وکتور pGCGi با استفاده از روش تزریق اگروباکتریوم و ریزپرتابی در برگ توتون و بافت اپیدرم پیاز انجام شد. نتایج سنجش هیستوشیمیایی GUS نشان داد که وکتور pGCGi قادر است ژن گزارشگر را در سلول های گیاهی بیان نماید و می توان از آن به عنوان شاهد در آزمایش های بیان موقت استفاده نمود.

وکتورهای جفتی, بیان ژن موقت, تزریق اگروباکتریوم, روش ریزپرتابی, سنجش فعالیت GUS