مریم سادات قیاسی - دانش آموخته مقطع کارشناسی ارشد، دانشگاه آزاد اسلامی، واحد قزوین، دانشکده مهندسی صنایع و مکانیک، گروه مهندس صنایع، قزوین، ایران.
بهنام وحدانی - دانشیار، دانشگاه آزاد اسلامی، واحد قزوین، دانشکده مهندسی صنایع و مکانیک، گروه مهندس صنایع، قزوین، ایران.

مسئله مکان یابی مسیریابی هاب یکی از مسائل کاربردی در دهه های اخیر است. پژوهش حاضر به یک مسئله مکان یابی مسیریابی هاب چندگانه می پردازد که در آن بهترین مکان ها برای هاب­ ها و تورها برای هر هاب با دریافت و تحویل هم زمان تعیین می شوند. ابتدا یک مدل بهینه سازی برای به­ حداقل­ رساندن مجموع هزینه های ثابت مکان یابی مراکز، هزینه های جابه ­جایی، سفر، تخصیص و هزینه های حمل ونقل پیشنهاد شده است. به منظور دست ­یافتن به حل های کاربردی و عملی، هاب­ ها ظرفیت محدودی دارند و هر گره می تواند توسط تخصیص تکی به هاب­ ها اتصال یابد؛ همچنین ملاحظات بالانس با تخصیص تعداد مناسب گره ­های تقاضا به هاب­ ها به شبکه تحمیل می­ شود. سپس مسئله با استفاده از نرم افزار GAMS برای نمونه هایی با اندازه کوچک حل می شود. با توجه به ماهیت NP-Hard مسئله، مدل بهینه سازی پیشنهادی توسط الگوریتم ژنتیک و الگوریتم رقابت استعماری حل خواهد شد. نتایج مقایسه ای حاصل از نمونه های مسئله نشان می دهد که الگوریتم ژنتیک عملکرد بهتری در مقایسه با الگوریتم رقابت استعماری دارد و در­نظر­گرفتن ملاحظات ظرفیت و بالانس می تواند در کاهش هزینه های شبکه موردبررسی موثر باشد.

مکانیابی مسیریابی هاب, سطوح ظرفیت, نیازمندی های بالانس, فراابتکاری