برآورد میزان رسوب و فرسایش با استفاده از روش های ژئومورفومتری در حوضه آبریز کرج

هرساله هزاران تن خاک مرغوب و حاصلخیز به وسیله اشکال مختلف فرسایش از دسترس خارج می شود. ارزیابی نرخ رسوب و فرسایش حوضه ها ازمهمترین اقدامات متخصصین ژئومورفولوژی و منابع طبیعی به شمار می رود. حوضه کرج یکی از حوضه های مهم و استراتژیک برای کلانشهرهایتهران و کرج محسوب می شود. در این تحقیق جهت برآورد رسوب و خطر فرسایش در حوضه آبریز کرج از داده های هیدرومتری سازمان آب منطقه-ای، نقشه های زمین شناسی و توپوگرافی و تصاویر ماهواره ای و مدل رقومی ارتفاعی استفاده و روشهای مورفومتری، هیدروفیزیکی (CSY)، فورنیهو فارگاس اجرا شد. محاسبات نشان میدهد، نرخ رسوب سالانه حوضه کرج در روش مورفومتری ۸/۶۱ تن در هکتار و روش های تجربی فورنیه و هیدروفیزیکی به ترتیب ۴/۷۳ و ۳/۸۷ تن در هکتار است. این در حالی است که بر اساس داده های واقعی منحنی سنجه رسوب سازمان آب منطقه اینرخ رسوب سالانه ۶/۸۹ تن در هکتار اندازه گیری شده است، لذا روش مورفومتری نزدیکترین برآورد را به داده ه های واقعی داشته و روش مناسبی برای برآورد فرسایش رسوب حوضه های آبریز بزرگ محسوب می شود. همچنین طبق نقشه پهنه بندی خطر فرسایش در روش فارگاس ۲۹/۱۶% ازوسعت حوضه کرج در محدوده فرسایش شدید قرار دارد. گسترش سازند کهار، زیارت، آسرا و سازند های کواترنری و فعالیت شدید گسل های مشا وکرج از مهمترین عوامل موثر در افزایش نرخ فرسایش و رسوب در حوضه آبریز کرج است.