ونوشه سلیمی - کارشناسی ارشد معماری، دانشگاه آزاد واحد نور، نوشهر،ایران
پدرام پورحسینی - کارشناسی ارشد طراحی شهری،دانشگاه تهران، ایران،

امروزه توجه به فضاهای عمومی فراگیر در راستای ارتقای کیفیت زندگی و مشارکت حداکثری همگان از اولویت های اصلی در فرایند طراحی شهری و معماری است، با توجه به آن که کاهش توانایی های جسمی و تغییر در نیازهای روانی- اجتماعی از جمله بازخوردهایی است که شخص سالمند با آن روبرو می باشد. این روند طبیعی، گاه به خارج شدن طیف وسیعی از افراد جامعه از فرآیند اجتماعی و همچنین گوشه نشینی و کاهش تعاملات اجتماعی سالمندان منجر می شود. از این رو در این پژوهش سعی بر آن است تا با ایجاد فضاهای جمعی از جمله مراکز محلی فعال و پویا گامی درجهت ایجاد فضاهای دوستدار سالمند برداشته شود. در این میان پرداختن به مقوله مشارکت سالمندان در فعالیت های جمعی مرکز محلات از اهمیت زیادی برخوردار است. پژوهش کاربردی حاضر با استفاده از ترکیبی از روش های توصیفی تحلیلی انجام شده است. مبنای نظری این تحقیق در حوزه روانشناسی شناختی علم پیری شناسی و نظریه رشد اریک اریکسون و نظریه کیفیت زندگی هیوجز می باشد . جامعه آماری پژوهش را سالمندان دارای سن۶۰ به بالا ساکن در محله ایوانک تشکیل می دهد. نتایج پژوهش نشان داد کمبود و ضعف کمی و کیفی فضاهای رفاهی، تفریحی، بهداشتی و امنیتی مورد نیاز سالمندان و همچنین عدم توجه به خواسته های سالمندان در طراحی فضاهای مراکز محله ، مانع تحقق پذیری شهر دوستدار سالمند در محدوده مطالعاتی هستند و لازم است این مسائل و مشکلات با اتخاذ تدابیر لازم تا حد قابل توجهی مرتفع شوند، چرا که بر طرف نشدن نیازهای سالمندان به عنوان قشر آسیب پذیر باعث به حاشیه رانده شدن آنها می شود و لازم است نیازها و خواسته های آن ها تا حد قابل توجهی برآورده شود.

مرکز محله، فضای عمومی فراگیر، طراحی شهری؛ فضای دوستدار سالمند.