بررسی علل تخلفات ساختمانی شهر قم با تاکید بر تخلفات مازاد بر تراکم-مسکونی

تخلف به معنای هرگونه سرپیچی از قوانین، دستورالعمل ها و ضوابط شهرسازی و ساختمانی می باشد. به رغم مجازات هایی که در ماده ۱۰۰ قانون شهرداری ایران برای چنین تخلفاتی در نظر گرفته شده است، به نظر می رسد ضمانت اجرایی قابل قبولی برای آن وجود ندارد. از این رو و با توجه به حجم زیاد تخلفات ساختمانی که در شهرهای کشورمان رخ می دهد و تاثیر اینگونه تخلفات بر کالبد، اقتصاد، اجتماع و... شهرها، ضرورت و اهمیت پرداختن به این مسئله امری بدیهی به نظر می رسد. هدف پژوهش حاضر بررسی وضعیت تخلفات ساختمانی در سطح مناطق شهر قم، علل تخلفات ساختمانی و درنهایت ارائه راهکارهای اساسی جهت مقابله با این مساله می باشد. روش تحقیق حاضر توصیفی-اکتشافی می باشد که با استفاده از مطالعات کتابخانه ای و میدانی(مصاحبه) انجام گرفته است. تعداد و نوع تخلفات ساختمانی شهر قم با استفاده از آمار و پرونده-های در دبیرخانه کمیسیون ماده۱۰۰ و شهرداری مرکزی استخراج گردید. نتایج تحقیق نشان می دهد که در تعداد و علل تخلفات ساختمانی بین مناطق تفاوت وجود دارد. منطقه ۴ بیشترین و منطقه ۸ کمترین تعداد تخلفات ساختمانی را کسب کرده اند همچنین بررسی نوع تخلفات ساختمانی نشان می دهد که بیشترین تخلفات ساختمانی صورت گرفته تخلف مازاد بر تراکم می باشد که بنای مسکونی مازاد بر تراکم در این زمینه بیشترین نوع تخلفات در این مناطق بوده است. طبق نتایج و تحلیل های یافته ها علل و انگیزه های تخلفات ساختمانی علل اقتصادی(سودجویی مالکان، شهرداری و..)، علل حقوقی و قانونی (بروز نبودن و ضعف در قوانین ماده صد و..)، علل فنی(طرح تفصیلی، بافت منطقه ها و..)، علل مدیریتی (عدم کنترل و نظارت و..)، علل اجتماعی-فرهنگی(عدم آگاهی از قوانین و فرهنگ سازی عمومی و..)، که طبق تحلیل علل اقتصادی مهمترین عامل موثر بر تخلفات ساختمانی است که برطرف کردن هرکدام از این ضعف و علل ها تا اندازه ی زیادی در کاهش تخلفات ساختمانی موثر است.

کلیدواژه ها:

تخلفات ساختمانی ، علل تخلفات ساختمانی ، شهر قم