اندازه گیری تراوایی با استفاده از توموگرافی پرتو ایکس پزشکی در یکی از میادین جنوب باختر ایران

  • سال انتشار: 1397
  • محل انتشار: فصلنامه علوم زمین، دوره: 28، شماره: 110
  • کد COI اختصاصی: JR_GSJ-28-110_019
  • زبان مقاله: فارسی
  • تعداد مشاهده: 307
دانلود فایل این مقاله

نویسندگان

فاطمه هرمززاده قلاتی

کارشناسی ارشد، گروه مهندسی اکتشاف نفت، دانشکده مهندسی معدن، پردیس دانشکده‎های فنی، دانشگاه تهران، تهران، ایران

مجید بنی‎ اسدی

دانشیار، دانشکده مهندسی مکانیک، پردیس دانشکده‎های فنی، دانشگاه تهران، تهران، ایران

فریدون سحابی

دانشیار، گروه مهندسی اکتشاف نفت، دانشکده مهندسی معدن، پردیس دانشکده‎های فنی، دانشگاه تهران، تهران، ایران

حسین ایزدی

دانشیار، گروه مهندسی اکتشاف نفت، دانشکده مهندسی معدن، پردیس دانشکده‎های فنی، دانشگاه تهران، تهران، ایران

حسین معماریان

استاد، گروه مهندسی اکتشاف نفت، دانشکده مهندسی معدن، پردیس دانشکده‎های فنی، دانشگاه تهران، تهران، ایران

چکیده

تراوایی یکی از مهم­ترین خواص محیط متخلخل و بیانگر توانایی سازند در عبور دادن سیالات و همچنین کنترل­کننده حرکت­های جهت­دار و دبی جریان سیالات در مخزن است. روش­های آزمایشگاهی مختلفی برای اندازه­گیری مقدار تراوایی وجود دارد که یک اندازه­گیری دقیق در آزمایشگاه، مستلزم صرف وقت و هزینه است. امروزه با توجه به توسعه روش­های تصویربرداری و پیشرفت کامپیوترها، شاخه جدیدی در فیزیک سنگ بر مبنای مطالعه رقومی سنگ­ها به­وجود آمده است که فیزیک سنگ رقومی نام دارد. در این روش، با تصویربرداری از ساختمان داخلی سنگ ها می­توان ویژگی هایی چون تخلخل و تراوایی را اندازه گیری کرد. در این مقاله از ۱۰ پلاگ سنگی تهیه ­شده از یکی از مخازن کربناته مزوزوییک جنوب غربی ایران تصاویر توموگرافی پرتو ایکس پزشکی با تفکیک­پذیری ۲۰۰ میکرومتر تهیه شد. با ساخت حجم نماینده یا Representative Volume Element (RVE)، مدل سه­بعدی فضای خالی نمونه­ها از روی تصاویر دوبعدی حاصل شد. در نهایت با کدنویسی تحت MATLAB به­منظور شبکه­بندی RVEهای به دست آمده، جریان سیال در آنها شبیه­سازی شد و مقدار تراوایی برای هر کدام به­ دست آمد. بر اساس نتایج آزمایشگاهی، مقادیر تراوایی محاسبه شده برای این پلاگ­ها نشان­دهنده یک روند با مقادیر گزارش شده توسط آزمایشگاه با میزان همبستگی ۹۰% است. با استفاده از روش پیشنهادی و روند به دست آمده، می­توان تراوایی نمونه­های سنگی همان چاه که هنوز مورد آزمایش قرار نگرفته­اند را با سرعت بیشتر و هزینه کمتر به دست آورد.

کلیدواژه ها

تراوایی, فیزیک سنگ رقومی, جریان سیال, توموگرافی پرتو ایکس, هندسه فضای خالی

اطلاعات بیشتر در مورد COI

COI مخفف عبارت CIVILICA Object Identifier به معنی شناسه سیویلیکا برای اسناد است. COI کدی است که مطابق محل انتشار، به مقالات کنفرانسها و ژورنالهای داخل کشور به هنگام نمایه سازی بر روی پایگاه استنادی سیویلیکا اختصاص می یابد.

کد COI به مفهوم کد ملی اسناد نمایه شده در سیویلیکا است و کدی یکتا و ثابت است و به همین دلیل همواره قابلیت استناد و پیگیری دارد.