مطالعه پتروگرافی و ژئوشیمی سنگ های آتشفشانی قافلان کوه میانه (شمال غرب ایران)

محدوده مورد مطالعه بخشی از نوار ماگمایی ترشیر البرز غربی-آذربایجان است. رخنمون های اصلی در ارتفاعات قافلان کوه (جنوب شرق میانه) شامل تناوبی از گدازه های آندزیتی، آندزیت بازالتی، تراکی آندزیت و توف های وابسته است. این مجموعه توسط گنبد های اسیدی و در برخی نقاط توسط روانه های اسید و ایگنمبریت پوشیده می شوند. کانی شناسی اصلی گدازه ها شامل الیوین، کلینوپیروکسن، هورنبلند، بیوتیت، پلاژیوکلاز، کوارتز و سانیدین بوده، بافت های متنوع هیالوپورفیریک، میکرولیتیک پورفیری و گلومرو پورفیری را نشان می دهند. گدازه های بازیک تا حد واسط عمدتا در محدوده آندزیت بازالتی و سنگ های اسیدی در محدوده ریولیت قرار می گیرد. ماگمای مولد سنگ های بازیک تا حد واسط کالک آلکالن با پتاسیم پایین و متاآلومینوس بوده، غنی شدگی مشخصی از LREE نسبت به HREE و نیز Sr و K و تهی شدگی محسوسی از Pb، P، Pr، Zr، Y، Nb و Ti نشان می دهند. آنومالی منفی Nb، Ti و Taدر این سنگ ها مشابه ویژگی های سنگ های مرتبط با مناطق فرورانش است. این گدازه ها محصول تفریق ماگمای حاصل از ذوب بخشی گوشته غنی شده و با نرخ ۱ تا ۵ درصد از منشا گارنت لرزولیت بوده، تغییرات نسبت Rb/Sr و Nb/Th حاکی از وجود فاز فلوگوپیت (رگه های گلیمریتی) در محل منشا است. نسبت های بالای K/P (برابر ۵/۶ تا ۴۳) و La/Nb (برابر ۷/۱ تا ۶۸/۲) نشانه آلایش ماگمای مولد با سنگ های پوسته ای است. این مجموعه در یک محیط قوس ماگمایی حاشیه فعال قاره ای تکوین یافته اند.

کلیدواژه ها:

آلایش ، آندزیت بازالتی ، ذوب بخشی ، فرورانش ، قافلان کوه